Γράφει ο Επιμηθέας




Η Τουρκία ποτέ δεν έκρυψε ότι θέλει ένα νέο ηγεμονικό ρόλο στα Δυτικά Βαλκάνια. Το τελευταίο όμως καιρό προχωρά με γρήγορους ρυθμούς προς την υλοποίηση αυτού του οράματος της. Κινήσεις που μας ξυπνούν παλαιούς φόβους για τις νέες "νέο - οθωμανικές επιδιώξεις".

Η Τουρκία, εκμεταλλεύθηκε με το καλύτερο δυνατό τρόπο τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και σήμερα βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, για τον ρόλο της στα Δυτικά Βαλκάνια. Αυτό ήταν και το θέμα έρευνας που παρουσίασε πρόσφατα στη Deutsche Welle ο Ντούσαν Ρέλγιτς, πολιτικός επιστήμονας του Ιδρύματος Επιστήμη και Πολιτική σε εκδήλωση της Εταιρείας Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Γερμανοτουρκικής Εταιρείας. Ο ερευνητής προσπαθεί να προσεγγίσει τα κίνητρα και τις επιπτώσεις του όψιμου ενδιαφέροντος της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής για την Κροατία, Βοζνία-Ερζεγοβίνη, Σερβία, Μαυροβούνιο, Κοσσυφοπέδιο και Π. Γ. Δημοκρατία της Μακεδονίας.

Τους λαούς αυτών των κρατών οι Τούρκοι τους θεωρούν συγγενείς τους, και μάλιστα η επίσημη θέση της Άγκυρας είναι ότι το ενδιαφέρον αποτελεί έκφραση σεβασμού και αλληλεγγύης των Τούρκων για τα συμφέροντα και την ευημερία των συγγενών τους. Εκτός αυτού υπάρχουν και οι αγορές, που είναι πολύ σημαντικές για την τουρκική οικονομία, αλλά βεβαίως και πολλά στρατηγικά και πολιτικά συμφέροντα. ......

«Ιδιαίτερα σημαντικό για τους Τούρκους είναι να ενισχύσουν την επιρροή τους στην περιοχή για να μπορέσουν να συμμετέχουν ως ισάξιοι εταίροι της Ε.Ε. και άλλων εξωτερικών παικτών στη διαμόρφωση της νέας αρχιτεκτονικής ασφάλειας στην Ευρώπη, και ειδικότερα σε αυτό το κομμάτι της γηραιάς ηπείρου», υποστηρίζει ο Ντούσαν Ρέλγιτς.

Δεν είναι τυχαίο ότι η Τουρκία προσπαθεί εδώ και καιρό να εμφανιστεί ως σημαντικός πολιτικός παράγοντας στα Βαλκάνια, αναλαμβάνοντας μάλιστα συγκεκριμένες πρωτοβουλίες, όπως μετά τον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία η Άγκυρα προσπάθησε να διαμεσολαβήσει ανάμεσα στη Σερβία και τη Βοσνία. Επίσης, στο θέμα του ονόματος της Π. Γ. Δημοκρατίας της Μακεδονίας η Άγκυρα στήριξε ανοιχτά την κυβέρνηση των Σκοπίων, οικονομικά και πολιτικά, προσπαθώντας με αυτό τον τρόπο να δυσχεράνει το έργο της ελληνικής διπλωματίας .

Η Τουρκία όμως δεν μένει μόνο στις πολιτικές και οικονομικές παρεμβάσεις. Στα Δυτικά Βαλκάνια ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια όλο και περισσότερα τουρκικά πολιτιστικά κέντρα, σχολεία και πανεπιστήμια.

Αλλά και η τουρκική μιντιακή προσφορά, από ραδιοφωνικά προγράμματα για το εξωτερικό μέχρι δακρύβρεχτα σίριαλ, τα οποία πολλά από αυτά έχουν χορηγούς το ίδιο το κράτος. Δεν είναι τυχαίο ένα από τα δημοφιλέστερα σίριαλ των τελευταίων ημερών, έχει ως επίσημο χορηγό τον Δήμο της Κωνσταντινούπολης.

Η συμπάθεια για τους Τούρκους έχει ανέβει στα ύψη κυρίως στους μουσουλμάνους Βόσνιους. Χαρακτηριστικό είναι επίσης ότι πολλές φορές βγαίνουν στους δρόμους για να πανηγυρίσουν νίκες τούρκικων ομάδων.

Ο Ντούσαν Ρέλγιτς από το Ίδρυμα Επιστήμη και Πολιτική του Βερολίνου κάνει αναφορά και στην αντίπαλη πλευρά, αυτούς που όπως χαρακτηριστικά αναφέρει «…έμαθαν στο δημοτικό ότι θα πρέπει να αποβάλλουν τον οθωμανικό ζυγό, αν θέλουν να επιστρέψουν στη Ευρώπη. Πρόκειται για απόψεις που έχουν τις ρίζες τους στον 19ο και 20ο αιώνα, αλλά ενισχύθηκαν στην μεταπολεμική γιουγκοσλαβική ιστορία».

Αυτή η διχασμένη σχέση των λαών που ζουν στα Δυτικά Βαλκάνια, η οποία ξεκινά εκατοντάδες χρόνια πριν, αποτυπώνεται και στις τελευταίες δημοσκοπήσεις. Ένα ποσοστό μόνο του 40% δηλώνει ότι η Τουρκία είναι φιλική χώρα, ορισμένοι Σέρβοι διανοούμενοι μάλιστα ισχυρίζονται ότι πίσω από την τουρκική διπλωματία κρύβεται μια νέο – οθωμανική φιλοσοφία, που κατατείνει στην αναγέννηση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας μετά από τον εξισλαμισμό της περιοχής.

«Ίσως», εκφράζει τον προβληματισμό του ο Ντούσαν Ρέλγιτς, «να προκύψει ένας νέος τρόπος πολιτικής σκέψης σε τμήμα των λαών της περιοχής, που να λέει, ότι αν η χώρα μου δεν μπορεί να γίνει μέλος της Ε.Ε. και η Τουρκία, ως ανερχόμενη περιφερειακή οικονομική δύναμη και πολυπληθέστερη χώρα της περιοχής με διεθνοπολιτικό ρόλο γίνει εταίρος μας, τότε, αν επιδιώξουμε στρατηγική συνεργασία με την Άγκυρα, μεσοπρόθεσμα ή και μακροπρόθεσμα, να επιτύχουμε περισσότερα, από το να περιμένουμε πότε η Ε.Ε. θα συνεχίσει την πολιτική της διεύρυνσης».

Το συμπέρασμα είναι, ότι σε περίπτωση που η Ε.Ε. αφήσει στο προθάλαμο αναμονής τα κράτη των δυτικών Βαλκανίων, δεν αποκλείεται να ηγηθεί η Τουρκία μιας «συμμαχίας των απορριφθέντων συγγενών» τους.

expression

Σας ευχαριστώ για την επίσκεψη σας...