Από το stravon
Άνθρωποι υπέρβαροι, καπνιστές, τοξικομανείς, αλκοολικοί και γενικά εξαρτημένοι.
Τι συμβαίνει τελικά και όλοι αυτοί δεν μπορούν να ισορροπήσουν την ζωή τους;
Τι είναι ισορροπία; Γιατί κάθε καπνιστής έχει για όλη του τη ζωή ένα ανοιχτό παράθυρο στο τσιγάρο; Γιατί κάθε πρώην παχύσαρκος έχει πάντα την τάση να επιστρέψει σε κατάσταση παχυσαρκίας; Γιατί κάθε άπιστος σε μία σχέση έχει πάντα την επανάληψη της απιστίας σαν πιθανότητα στο πίσω μέρος του μυαλού του; Μήπως κάθε δρόμος που παίρνουμε στη ζωή μας μετατρέπεται από άγνωστο σε συνειδητή επιλογή;
Είναι πιο ελεύθερος κάποιος που δεν κάπνισε ποτέ από κάποιον πρώην καπνιστή; Τι είναι ελευθερία; Πως αντιλαμβάνεται την αξία της ζωής κάποιος που δεν σκότωσε ποτέ σε σχέση με αυτόν που έχει αφαιρέσει κάποια ζωή; Είναι πάντα εν δυνάμει δολοφόνος κάποιος που έχει σκοτώσει μια φορά; Γιατί οι περισσότεροι πρώην τοξικομανείς βρίσκουν στη θρησκεία στήριγμα; Είναι τόσο δύσκολο για έναν εγκέφαλο να αποχωριστεί συνειδητά μια συνήθεια ώστε να αναζητήσει υπερφυσική δύναμη; Τι είναι αυτή η υπερφυσική δύναμη; Υπάρχει ή μήπως είναι κάποια δύναμη, το βάρος της οποίας δεν μπορεί να αντέξει η φύση του ανθρώπου; Ανήκει το θείο σε άλλη διάστασή έξω από τον άνθρωπο ή μήπως είναι εσωτερική δύναμη του ανθρώπου, την οποία όμως αυτός δεν μπορεί να σηκώσει και την απορρίπτει συνειδητά, αποδίδοντας την σε κάτι αόριστο έξω από τον εαυτό του, ίσως γιατί είναι αδύνατον να γίνει ορατό το υποσυνείδητο από το συνειδητό τμήμα;
Εκατοντάδες ερωτήματα μπορεί να προκύψουν από την διερεύνηση του εαυτού μας. Για να δούμε τόσο βαθιά χρειάζονται γνώσεις ψυχολογίας τις οποίες δεν έχουμε γιαυτό και θα κάνουμε πιο απλουστευτικές σκέψεις.
Έστω λοιπόν κάποιος μη καπνιστής καπνίσει ένα τσιγάρο το οποίο φυσικά και επιδρά δια της νικοτίνης στον οργανισμό του. Ποια όμως είναι εκείνη η δύναμη που μπορεί να τον επιστρέψει στην προηγούμενη «άκαπνη» ζωή του;
Ακόμη και η ψυχή του ανθρώπου υπακούει στους νόμους της φυσικής. Η ψύχη (και το σώμα) του ανθρώπου έχει σημεία ισορροπίας αλλά και αδράνεια (νόμος Νεύτωνος: κάθε σώμα έχει την τάση να διατηρεί την κινητική του κατάσταση). Η ψυχή όμως του ανθρώπου δεν είναι άσχετη από την άποψη που έχει ο ίδιος ο άνθρωπος για τον εαυτό του, από το είδωλο του εαυτού του όπως αυτό είναι αποτυπωμένο στο υποσυνείδητο του. Στο υποσυνείδητο καταγράφονται τα βιώματα μας που θεωρούμε ότι δεν χρήζουν περαιτέρω λογικής επεξεργασίας. Έ
τσι λοιπόν αυτός που δοκίμασε ένα τσιγάρο επιστρέφει στην κατάσταση ισορροπίας του γιατί το καταγεγραμμένο στο υποσυνείδητο του είδωλον εαυτού είναι αυτό της κατάστασης ισορροπίας, παρόλο που το είδωλον αυτό έχει αλλοιωθεί απειροελάχιστα ή καλύτερα έχει κατά απειροελάχιστο μέγεθος εμφανιστεί ένα άλλο είδωλο (φωτογραφία) πάνω από το προηγούμενο. Με πολύ απλά λόγια, αυτός που δοκιμάζει ένα τσιγάρο δεν γίνεται συστηματικός καπνιστής γιατί στην ουσία ΑΚΟΜΗ θυμάται τον προηγούμενο εαυτό του.
Παρόλα αυτά συνετελέσθη μια ακόμη αλλαγή. Έχει διαρρηχθεί το απαγορευτικό «ΜΗΝ ΚΑΠΝΙΣΕΙΣ ΠΟΤΕ» που ήταν τυπωμένο στο υποσυνείδητο και έχει μετασχηματιστεί στο «ΜΗΝ ΞΑΝΑΚΑΠΝΙΣΕΙΣ». Αφού λοιπόν έπεσε το ηθικό εμπόδιο, ο άνθρωπος αυτός έχει αποκτήσει μια πολύ-πολύ μικρή δυναμική καπνιστού, μια δυναμική δηλαδή που μπορεί να οδηγήσει στην επανάληψη της ενέργειας του καπνίσματος. Την επόμενη φορά που θα του τεθεί το δίλημμα του τσιγάρου, η απόφαση θα ληφθεί κατά 99,99…99% αυτομάτως αλλά θα είναι και μια λογική απόφαση έστω και κατά 0,0000…0001%.
ο μεγάλο πρόβλημα με το τσιγάρο και με τις ουσίες γενικότερα, είναι ότι δεν βλάπτει αμέσως. Αν πχ με το πρώτο τσιγάρο μας έπιανε πολύ δυνατός πόνος δεν θα υπήρχε περίπτωση να ξανακαπνίσουμε. Το κάνουμε όμως γιατί μας φαίνεται ακίνδυνο, θεωρούμε ότι μπορούμε να το ελέγξουμε και αγνοούμε τις σημειακές μετατοπίσεις που γίνονται στην κατάσταση ψυχοσωματικής ισορροπίας μας. Νομίζουμε δηλαδή ότι αυτές οι σημειακές αλλαγές που γίνονται είναι αμελητέες παραβλέποντας ότι λειτουργούν προσθετικά. Πιο απλά, παρόλο που η απόσταση από την Θεσσαλονίκης-Αθήνας είναι τεράστια, μπορεί να διανυθεί με τα πόδια βήμα-βήμα και για να φτάσουμε από την Θεσσαλονίκη στην Αθήνα, δεν αρκεί αλλά απαιτείται να γίνει το πρώτο βήμα. Αν ξεκινώντας από την Β. Όλγας φτάσουμε στην Μοναστηρίου θα βρισκόμαστε ακόμη στη Θεσσαλονίκη, θα βλέπουμε ένα σχετικά οικείο περιβάλλον ωστόσο θα έχουμε πάρει την λογική απόφαση να ξεκινήσουμε το ταξίδι (έστω και για πλάκα) και σε λίγο διάστημα θα έχουμε χάσει και αυτήν την εικόνα της πόλης, δεν θα βρισκόμαστε στην Αθήνα αλλά θα έχουμε χάσει το οπτικό ερέθισμα της Θεσσαλονίκης.
Αυτές οι μικρές αλλαγές γίνονται και στο είδωλο του εαυτού αυτού που έχει απλά καπνίσει μερικά μόνο τσιγάρα στη ζωή του. Το σημαντικότερο δηλαδή είναι ότι η κατάσταση ισορροπίας έχει αποκτήσει κινητική ενέργεια και πλησιάζει αργά αλλά σταθερά την κατάσταση ισορροπίας του συστηματικού καπνιστή.
Όταν μετά από κάποιο καιρό φτάσει σε αυτό το επίπεδο, θα θεωρεί οικείο το περιβάλλον του καπνιστή, όλο του το είναι θα είναι προσαρμοσμένο στο τσιγάρο, θα έχει τασάκια σε κάθε γωνία του σπιτιού του, θα γίνει βραδυκίνητος (καθώς ο καπνιστής είναι σε μόνιμη μερική καταστολή), αναβλητικός, φετιχιστής και δεν θα μπορεί να επιστρέψει στην κατάσταση ισορροπίας του μη καπνιστή γιατί στην ουσία δεν θα θυμάται την εικόνα του ιδίου του άλλοτε εαυτού.
Ο καπνιστής δηλαδή είναι καπνιστής γιατί δεν θυμάται πως είναι ο μη καπνιστής εαυτός του και σε όσο πιο νεαρή ηλικία έχει ξεκινήσει το ταξίδι του καπνιστού, τόσο πιο αχνό είναι το παλιό του είδωλο. Το ίδιο ισχύει και για κάποιον παχύσαρκο, μένει στην κατάσταση παχυσαρκίας γιατί δεν θυμάται τον εαυτό του αδύνατο. Ειδικά εάν δεν υπήρξε ποτέ γυμνασμένος τότε δεν υπάρχει καν στο μυαλό του, ούτε καν αχνό, είδωλο του αδύνατου εαυτού του.
Αναφέρθηκα στο τσιγάρο γιατί είναι σχετικά εύκολο να αντιληφθεί ο αναγνώστης τον τρόπο που αυτό δρα. Οι ίδιες όμως διεργασίες γίνονται σε κάθε τομέα της ζωής μας. Ένας πρωταθλητής δεν γεννήθηκε πρωταθλητής, απλά πήρε το δρόμο του πρωταθλητή, έκανε τα μικρά βηματάκια και έφτασε στον πρωταθλητισμό. Ο «γεννημένος νικητής» δεν είναι γεννημένος νικητής αλλά νικάει γιατί δεν θυμάται την εικόνα της ήττας, αντιστρόφως ο ηττοπαθής ηττάται γιατί δεν θυμάται ούτε την νίκη ούτε την διαδρομή προς αυτήν.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της αρχαίας Σπάρτης. Οι Λακεδαιμόνιοι απέφευγαν να πολεμούν παρ’ ότι ήταν οι καλύτεροι στρατιώτες της αρχαιότητας. Όταν όμως, λόγω τις επικράτησης τους στον Πελοποννησιακό πόλεμο, ήταν αναγκασμένοι να πολεμάν συνέχεια, όταν έχασαν απέκτησαν και την εικόνα της ήττας και οι αντίπαλοι τους Θηβαίοι σταδιακά την εικόνα της νίκης, με αποτέλεσμα τελικά οι Σπαρτιάτες όχι μόνο να χάσουν την παντοκρατορία τους αλλά και την κυριαρχία επί των Μεσσηνίων. Ομοίως ο Νικίας στη Σικελική εκστρατεία των Αθηναίων έχασε το μεγαλύτερο στράτευμα της κλασικής Ελλάδας γιατί ήταν ηττοπαθής, επομένως δεν μπορούσε να νικήσει και ήταν βασικό λάθος των Αθηναίων που του εμπιστεύτηκαν την αρχιστρατηγία του εγχειρήματος.
Κάτι τέτοιο βιώνουμε και σήμερα, καταστρεφόμαστε οικονομικά και παραγωγικά γιατί εκπαιδευτήκαμε στην κατανάλωση και τον εύκολο πλουτισμό και δεν μπορούμε να αποκτήσουμε την δυναμική ενέργεια που απαιτείται για στροφή στην παραγωγική κατεύθυνση. Πολύ απλά δεν θυμόμαστε πως είναι το παράγειν. Εδώ όμως είναι που χρειάζεται ο ηγέτης.
Αναφέρομαι συχνά στην αρχαιότητα γιατί δεν πιστεύω ότι είναι αρχαιότητα. Εγώ έχω στο μ
υαλό μου ζωντανή μια ιστορική περίοδο 100 ετών καθώς θυμάμαι τον παππού μου και τις ιστορίες που μου έλεγε. Η διαδρομή προς την αρχαιότητα δεν είναι τίποτα περισσότερο από την 20πλάσια χρονική απόσταση. Η αρχαιότητα δηλαδή είναι δίπλα μας, κοντά μας και μπορούμε να την κατανοήσουμε.
Όταν λοιπόν στην Σικελική εκστρατεία των Αθηναίων βρέθηκαν ο Συρακούσιοι σε δεινή κατάσταση, πολιορκημένοι από τα Αθηναϊκά στρατεύματα, οι Σπαρτιάτες έστειλαν βοήθεια ΕΝΑΝ! άνθρωπο, έναν ηγέτη, τον Γύλιππο. Κι όμως αυτός ο ΕΝΑΣ άνθρωπος ανέτρεψε την κατάσταση, νίκησε την ηττοπάθεια των ετοίμων να συνθηκολογήσουν Συρακουσίων και δημιούργησε ένα νικηφόρο στράτευμα που ταπείνωσε τους Αθηναίους ΑΚΟΜΗ και στη θάλασσα, όπου μέχρι τότε ήταν ανίκητοι.
Αυτός είναι ο ρόλος του ηγέτη. Ένας άλλος Λακεδαιμόνιος ηγέτης, ο Αγησίλαος, αυτός που θα μπορούσε να βρίσκεται στη θέση του Μεγάλου Αλεξάνδρου πριν από τον Μ. Αλέξανδρο και να κατατροπώσει τους Πέρσες, έφτασε στο σημείο μέχρι να πάει μισθοφόρος για την πατρίδα του σε ηλικία 80+ ετών.
Τι κάνουν οι σημερινοί ψευδοηγέτες; Ρίχνουν το φταίξιμο στους πολίτες τους οποίους και εξοντώνουν οικονομικά, ενώ την ίδια στιγμή συνεχίζουν αδιατάρακτοι στο ίδιο μοτίβο κακοδιακυβέρνησης. Συμπέρασμα; Ή είναι κακοί ηγέτες ή δεν είναι ηγέτες μας αλλά ΠΡΟΔΟΤΕΣ σε αποστολή.
Ο ηγέτης χαρακτηρίζεται αν μη τι άλλο από ένα στοιχείο, την ΑΥΤΟΘΥΣΙΑ. Μπορεί και τολμά ακόμη και να καταστραφεί για χάρη του λαού του. Ο Έλλην ηγέτης δεν αρκείται στα λόγια αλλά μπαίνει στη ΠΡΩΤΟΣ μάχη ρισκάροντας όχι μόνο την περιουσία του αλλά και τη ζωή του. Ο Έλλην ηγέτης έχει μια τεράστια ευλογία και ευκαιρία, μπορεί να γράψει το όνομα του στα ολόχρυσα γράμματα της ιστορίας. Για τον Έλληνα ηγέτη δεν έχει σημασία αν θα ζήσει 5 ή 500 χρόνια. Σημασία έχει να συναντηθεί με τη δόξα, τη σοφία, την τιμή. Στην Ελλάδα ουδέποτε είχαμε τίτλους τιμής και ιπποσύνης γιατί ο ιπποτισμός είναι ταυτόσημος με τον Ελληνισμό, όχι κατ’ όνομα αλλά κατ’ ουσίαν καθώς τον Έλληνα χαρακτηρίζει (ή τουλάχιστον θα έπρεπε) μεταξύ άλλων το φιλόπρωτον, το φιλόδοξον και το φιλότιμον.
Αυτά βέβαια φαντάζουν ρομαντικά και ουτοπικά στον αναγνώστη του κειμένου. Είναι όμως ή μήπως έχουμε ξεχάσει την εικόνα του ενδόξου παρελθόντος μας, εθισμένοι στον ευδαιμονισμό, την αναβλητικότητα και την επιφανειακή αντιμετώπιση των καταστάσεων; Βρισκόμαστε στο δρόμο προς την αλλοτρίωση ή είμαστε ήδη εκεί;
Αλλού το πήγαινα, δεν είχα σκοπό να ασχοληθώ με την πολιτική αλλά βλέπετε τα πάντα είναι σχετικά μεταξύ τους. Η ίδια συλλογιστική σχετίζεται με όλα τα θέματα της ζωής μας, είναι στην ουσία η θεμελιώδης μαθηματική σκέψη του ολοκληρώματος, της άθροισης απειροελαχίστων τμημάτων τα οποία αθροιζόμενα μας δίνουν το ολόκληρο. Σε γλωσσικό επίπεδο πχ αλλάζοντας τα «γεια χαρά», «εις το επανειδείν»,… με το «bye» στην ουσία μετατοπίζουμε κατά απειροελάχιστο διάστημα τον γλωσσικό χώρο, την οποία όμως μετατόπιση σιγά-σιγά συνηθίζουμε και ξεχνάμε την εικόνα του προηγουμένου χώρου που σταδιακά τον νιώθουμε όλο και πιο ξένο, βήμα-βήμα απομακρυνόμαστε, άσχετα αν εξακολουθούμε να βρισκόμαστε στην ίδια γλωσσική πόλη, το ταξίδι προς τον πιθηκισμό του τρόπου των ξένων (life style) έχει ξεκινήσει. Έτσι, με τον ίδιο τρόπο χάθηκε η ποντιακή γλώσσα, η μουσικότητα της Ελληνικής και τόσα άλλα.
Δεν απαιτούνται τρομακτικές αλλαγές για την αλλοτρίωση της γλώσσας. Αρκούν τα πρώτα βηματάκια για να εκτραπεί η γλωσσική ισορροπία. Η γλώσσα έχει μέσα της λυρικά και μουσικά στοιχεία δικτυωμένα αρμονικά μεταξύ τους που αλληλεπιδρούν με το υποσυνείδητο. Όταν εκτραπεί ένα στοιχειώδες τμήμα, αυτό αρκεί για να προκαλέσει μεταβολή της κινητική κατάστασης του σώματος της γλώσσας. Γιατί δεν χρησιμοποιούμε πια λέξεις με κατάληξη -ρ, -ξ, -ν; Γιατί πλέον έχουμε ξεχάσει το δέσιμο τους μέσα στις φράσεις, την αρμονία τους. Δεν ήταν μεγάλη η αλλαγή, χάθηκαν δυο τρία γράμματα, κι όμως, η δυναμική της αλλαγής ήταν τεράστια. Μετατόπισε ολόκληρο το γλωσσικό σύστημα. Πόσο πιο αρμονικό μας ακούγεται το «το είπε ο Πλάτωνας» από το «το είπε ο Πλάτων» ενώ ταυτόχρονα το «Πλάτων έφη» είναι αρμονικότερο από το «Πλάτωνας έφη»; Μικρές αλλαγές δηλαδή με κολοσσιαία δύναμη. Φυσικά με τα παραπάνω θα εκνευριστεί κάποιος “ μοντέρνος” που θα θεωρήσει συντηρητική τη θεωρεία. Τι σύμπτωση! Και ένας καπνιστής εκνευρίζεται αν κάποιος του πει ότι πρέπει να διακόψει το κάπνισμα.
Αυτά όλα βέβαια τα γνώριζαν οι αρχαίοι γιαυτό και υπήρχε σαφής διαχωρισμός μεταξύ δούλων, απελευθέρων και ελευθέρων ανθρώπων. Αντιστοίχως και στη Σπάρτη δεν ανήκαν όλοι στην τάξη των ομοίων, υπήρχαν και οι υπομείωνες. Γιατί ο απελεύθερος δεν είναι ελεύθερος; Γιατί έχει ακόμη νωπή την εικόνα του σκλαβωμένου εαυτού του, εξακολουθεί να είναι όμηρος του απελευθερωτικού πάθους του και ταυτόχρονα δεν έχει βιώματα ελευθέρου πολίτη, επομένως μπορεί ευκολότερα να ξαναγίνει σκλάβος παρά ελεύθερος. Όπως ένας πρώην καπνιστής ζει για όλη του τη ζωή με τον φόβο του τσιγάρου, προσέχει κάθε ημέρα μην τυχόν και αρπάξει αυθόρμητα κάποιο τσιγάρο από το τραπέζι, είναι δηλαδή για πάντα ουσιαστικά καπνιστής, έτσι και ο απελεύθερος δεν είναι ελεύθερος, ζει πάντα με την ζοφερή ανάμνηση της σκλαβιάς του και το φόβο επιστροφής σε αυτήν. Η ελευθερία είναι πολύ υψηλού επιπέδου αξία με ψιλά νοήματα. Μπορεί ένας ταπεινός άνθρωπος να είναι πιο ελεύθερος από κάποιον πλούσιο, δεν είναι ταξική αξία η ελευθερία.
Όλα τα παραπάνω περί απελευθέρων βέβαια ισχύουν για τους περισσότερους από εμάς. Η ελευθερία είναι πολύ λεπτή έννοια, δεν μπορεί να είναι ελεύθερος κάποιος που γλύφει κάποιον πολιτικό για μια θέση στο δημόσιο ούτε όμως και κάποιος που φοροδιαφεύγει. Πιο ελεύθερος είναι ένας αγράμματος ορεσίβιος ποιμένας από έναν εξαρτημένο αστό. Πιο ελεύθερος μπορεί να είναι ένας σκουπιδιάρης από ένα μεγαλοστέλεχος εταιρίας που ζει και αναπνέει για την μίζα κάποιου προμηθευτή.
Απεναντίας λοιπόν με τον Αμερικανικό «πολιτισμό» που έχει σαν δόγμα «δεν έχει σημασία τι κάνεις αλλά το πόσα βγάζεις» στον ιδανικό Ελληνικό πολιτισμό θα λέγαμε ότι αυτό που μετράει είναι το «δεν έχει σημασία τι κάνεις ούτε το πόσα βγάζεις αλλά το πόσο ελεύθερος είσαι».
listonplace