Η ολοένα αυξανόμενη χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών, ιδίως όταν είναι μεγάλης διάρκειας, φαίνεται να επιδρά αρνητικά στην υγεία των χρηστών προσβάλλοντας διάφορα συστήματα.

Τα σημαντικότερα είναι:

η οπτική κόπωση,
ο πόνος ανάμεσα στα μάτια,
η κεφαλαλγία,
η ξηροφθαλμία,
ο ερεθισμός των οφθαλμών,
η θολή όραση,
η περιστασιακή διπλωπία,
η κακή εκτίμηση των χρωμάτων.

Τα συμπτώματα αυτά περιγράφονται με το γενικό όρο Οπτικό Σύνδρομο Υπολογιστών (CVS), το οποίο αποτελεί συνδυασμό προβλημάτων όρασης και οφθαλμών που σχετίζεται με τη χρήση των υπολογιστ5ών.

Σύμφωνα με το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο έχει παρατηρηθεί ότι 64–90% των χρηστών ηλεκτρονικών υπολογιστών αντιμετωπίζουν τέτοιου είδους συμπτώματα μετά από παρατεταμένη χρήση. Το CVS επηρεάζει όχι μόνο την οπτική άνεση αλλά γενικά την απόδοση του ατόμου, την ψυχική και την σωματική ευεξία.

Ο φυσιολογικός μηχανισμός του συνδρόμου δεν είναι ξεκάθαρος, αλλά πιστεύεται ότι οι οφθαλμοκινητικές ανωμαλίες και ο ξηρός οφθαλμός αποτελούν τη βάση της κατάστασης αυτής. Κατά τη διάρκεια παρατήρησης σε μια οθόνη υπολογιστή χάνεται η αίσθηση της στερεοπτικής όρασης, ενώ παράλληλα η προσαρμογή/ σύγκλυση των ματιών βρίσκεται σε συνεχή υπερδιέγερση.

Ο οφθαλμός και ο οπτικός εγκέφαλος αναλύουν με περισσότερο κόπο την ψηφιακή πληροφορία σε pixels όταν διαβάζουμε για παράδειγμα ένα κείμενο στην οθόνη απ’ ό,τι όταν διαβάζουμε την ίδια πληροφορία σε κλασικό έντυπο. Επίσης, η επίπτωση της ξηροφθαλμίας έχει βρεθεί να είναι πολύ υψηλή κατά τη διάρκεια χρήσης των υπολογιστών. Αυτό το εύρημα πιθανότατα να οφείλεται στο γεγονός ότι οι χρήστες των υπολογιστών μειώνουν τη συχνότητα και την ταχύτητα με την οποία ανοιγοκλείνουν τα βλέφαρά τους, με αποτέλεσμα την αύξηση της έκθεσης του κερατοειδούς στην ατμόσφαιρα και την ξηρότητά του.

Ως προς τη θεραπεία, μέχρι στιγμής δεν υπάρχει μια αποδεδειγμένη αποτελεσματική θεραπεία για τον περιορισμό των συμπτωμάτων του CVS.

Πρακτικές συμβουλές για την αποφυγή CVS

Περιορισμός της χρήσης του υπολογιστή
Ρύθμιση του καθίσματος
Οι καρποί και το κάτω μέρος των βραχιόνων πρέπει να είναι παράλληλοι με τοέδαφος κατά την πληκτρολόγηση.
Οι μηροί και τα χέρια πρέπει επίσης να είναι παράλληλα με το έδαφος.
Ρύθμιση της οθόνης
Η οθόνη του υπολογιστή πρέπει να είναι σε ελαφρώς χαμηλότερη θέση από εκείνη των ματιών.
Ρύθμιση της αντίθεσης και της φωτεινότητας της οθόνης με τέτοιο τρόπο, ώστε ο χρήστης να αισθάνεται άνετα και μην κουράζονται τα μάτια του.Ρύθμιση της ευκρίνειας και του μεγέθους της γραμματοσειράς Φωτισμός δωματίου
Ο φωτισμός του χώρου πρέπει να είναι 3 φορές εντονότερος από αυτόν της οθόνης.
Έλεγχος της θέσης του υπολογιστή ώστε να μην αντανακλά φως από παράθυρο ή άλλη φωτεινή πηγή.
Σύντομα και συχνά διαλείμματα
Διαλείμματα 2-3 λεπτών κάθε 10 -15 λεπτά χρήσης Η/Υ ή 5 λεπτών κάθε μισή ώρα ή 10 λεπτών κάθε μια ώρα.
Διαλείμματα ατενίζοντας μακριά τουλάχιστον κάθε 60 λεπτά, ώστε να εξασκείται η προσαρμογή στα μακρινά αντικείμενα.
Χρήση συνθετικών δακρύων
Συνθετικά δάκρυα για την ξηροφθαλμία.
Λήψη άφθονων υγρών.
Σωστή εφύγρανση της ατμόσφαιρας.
Οφθαλμολογικός έλεγχος
Έλεγχος για τυχόν μυωπία, υπερμετρωπία και αστιγματισμό.
Μέτρηση του εύρους προσαρμογής.
Πιθανή χρήση γυαλιών αποκλειστικά για τον υπολογιστή (computer glasses).