Οι νέες διατάξεις περιορίζουν τις οικονομικές απώλειες, λόγω εξόδων, σε εκείνους που εξαγοράζουν πρόωρα τα συμβόλαιά τους στα συνταξιοδοτικά προγράμματα, τις ασφάλειες ασθενειών και ατυχημάτων
Νέο τοπίο στα ασφαλιστήρια συμβόλαια ζωής, όπως στα συνταξιοδοτικά προγράμματα, τις ασφάλειες ασθενειών και ατυχημάτων, φέρνει νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας. Σβήνει... τα «ψιλά γράμματα» και περιορίζει τις οικονομικές απώλειες, λόγω εξόδων, σε εκείνους που εξαγοράζουν πρόωρα τα συμβόλαιά τους.
Οι σχετικές διατάξεις περιλαμβάνονται στο άρθρο 43 του νομοσχεδίου του υπουργείου και ετοιμάστηκαν από τον αρμόδιο γενικό γραμματέα Καταναλωτή Δημήτρη Σπυράκο.
Σημαντική θεωρείται επίσης και η θέσπιση του δικαιώματος της ισότιμης πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία στην ιδιωτική ασφάλιση.
Πιο συγκεκριμένα και σε ό,τι αφορά την εξαγορά των συμβολαίων ζωής, αυτό που ισχύει μέχρι τώρα είναι τα ασφαλιστήρια να επιβαρύνονται με τα έξοδα πρόσκτησης. Αυτά, πρακτικά ισοδυναμούν με δύο ετήσια ασφάλιστρα.
Οι ασφαλιστικές έχουν ως πρακτική να τα μετακυλίουν στα πρώτα έτη της ασφάλισης και συγκεκριμένα στα δύο με τρία χρόνια.
Με το ισχύον καθεστώς, λοιπόν, το δικαίωμα εξαγοράς ισχύει μετά τα τρία πρώτα χρόνια διάρκειας του προγράμματος.
Ετσι, όταν ένας καταναλωτής καταγγέλλει το συμβόλαιο, δεν παίρνει όλη την αξία ή πολλές φορές και τίποτα, καθώς τα έξοδα πρόσκτησης η ασφαλιστική τα εισπράττει προκαταβολικά.
Τα «φορτώνει», δηλαδή, στην αρχή του συμβολαίου.
Με τις νέες ρυθμίσεις η εξαγορά του συμβολαίου μπορεί να γίνει μετά το πρώτο έτος.
Επιπλέον, τα έξοδα πρόσκτησης μοιράζονται σε βάθος τουλάχιστον δεκαετίας εφόσον η διάρκειά του είναι μεγάλη.
Το νομοσχέδιο ορίζει ακόμη ότι αν ο ασφαλισμένος έχει πληρώσει τα δύο πρώτα ετήσια ασφάλιστρα, η αφαίρεση των εξόδων πρόσκτησης στο πρώτο έτος δεν μπορεί να ξεπερνά το 50% του ετήσιου ποσού καταβολής.
Κατανομή εξόδων
Με απλά λόγια, γίνεται μία κατανομή των εξόδων πρόσκτησης σε βάθος χρόνων.
Στο ίδιο άρθρο προσδιορίζεται και η αξία εξαγοράς, αλλά και ο τρόπος χρέωσης των εξόδων πρόσκτησης:
«Η αξία εξαγοράς είναι το ποσό που προκύπτει σύμφωνα με τους αναγνωρισμένους αναλογιστικούς κανόνες από τα καταβληθέντα ασφάλιστρα αποταμίευσης, αφαιρώντας τα έξοδα πρόσκτησης.
Στις ασφαλίσεις ζωής με περιοδική καταβολή ασφαλίστρου δεν επιτρέπεται σε καθένα μετά το πρώτο έτος να αφαιρούνται έξοδα πρόσκτησης που υπερβαίνουν το ποσόν που ανακύπτει από την ισομερή κατανομή του υπολοίπου των εξόδων πρόσκτησης σε τουλάχιστον δέκα έτη της ασφάλισης, εκτός αν η διάρκεια αυτής είναι μικρότερη, οπότε η ισομερής κατανομή γίνεται στα έτη που ακολουθούν μέχρι τη λήξη της.
Αν έχουν καταβληθεί πριν από την άσκηση του δικαιώματος εξαγοράς δύο πλήρη ετήσια ασφάλιστρα, η αφαίρεση εξόδων πρόσκτησης στο πρώτο έτος δεν μπορεί να υπερβαίνει το πενήντα τοις εκατό του ετήσιου ασφαλίστρου».
Χωρίς χρέωση
Εξάλλου, με άλλη παράγραφο του νομοσχεδίου, ο ασφαλιστής υποχρεούται να ενημερώνει εγγράφως τον ασφαλισμένο σε προγράμματα ζωής, ασθενειών και ατυχημάτων, χωρίς επιπλέον χρέωση τουλάχιστον μία φορά ετησίως σχετικά με:
1. Τα ετησίως καταβαλλόμενα ασφάλιστρα και την κατανομή τους στις επιμέρους καλύψεις που προβλέπονται στο ασφαλιστήριο.
2. Το συσσωρευμένο κεφάλαιο με βάση το τεχνικό επιτόκιο.
3. Το ποσό της υπεραπόδοσης που πραγματοποιήθηκε κατά τη χρήση από την απόδοση των επενδύσεων του μαθηματικού αποθέματος πέρα από το εγγυημένο τεχνικό επιτόκιο και το ποσοστό της απόδοσης αυτής.
4. Το ποσό της απόδοσης που πραγματοποιήθηκε από τις επανεπενδύσεις των επενδυόμενων ποσών εφόσον πρόκειται για ασφαλίσεις συνδεδεμένες με επενδύσεις. Και
5. Την αξία εξαγοράς, τις επιβαρύνσεις που μειώνουν αυτήν και τις συνέπειες που συνεπάγεται η άσκηση του δικαιώματος εξαγοράς ή η μετατροπή της ασφάλισης σε ελεύθερη καταβολή ασφαλίστρων.
Τέλος στα «ψιλά» γράμματα των ασφαλιστηρίων συμβολαίων ζωής
Απαραίτητη και ξεκάθαρη η προσυμβατική ενημέρωση του καταναλωτή
Τέλος στα «ψιλά» γράμματα των ασφαλιστηρίων συμβολαίων ζωής επιδιώκει επίσης να μπει με το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας, καθορίζοντας συγκεκριμένες υποχρεώσεις των ασφαλιστών ως προς την ενημέρωση των πελατών τους. Μάλιστα, αναφέρεται στο στάδιο της προσυμβατικής ενημέρωσης του καταναλωτή, δηλαδή τα στοιχεία και διάφορα δεδομένα που πρέπει να γνωρίζει πριν να συνάψει ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο.
Το ασφάλιστρο
Ετσι, η ενημέρωση πρέπει να περιλαμβάνει το είδος και τη διάρκεια της ασφάλισης, το ασφάλιστρο, τον τρόπο και τον χρόνο καταβολής του, το ποσό που αντιστοιχεί στην κύρια και σε κάθε συμπληρωματική παροχή. Επιπλέον πρέπει να γίνονται γνωστά η συχνότητα, τα κριτήρια και οι δείκτες που λαμβάνονται υπόψη για τις αυξήσεις των ασφαλίστρων, όπως και η παρουσίαση σχετικού παραδείγματος.
Ο ασφαλιστής υποχρεούται να ενημερώνει τον πελάτη του για τους φόρους ή άλλα τέλη και το ύψος τους που επιβαρύνουν το συμβόλαιο, τους γενικούς όρους ασφάλισης, τον τρόπο και τον χρόνο απόδοσης της ασφαλιστικής παροχής, καθώς και την έναρξη ισχύος όλων των καλύψεων, βασικών και συμπληρωματικών. Η ενημέρωση αφορά και τα στοιχεία για το ύψος των εξόδων που έχουν συνυπολογιστεί στο ασφάλιστρο.
Αναλυτικά θα πρέπει να αναφέρονται τα έξοδα σύναψης της ασφάλισης (έξοδα πρόσκτησης) ως ένα ενιαίο συνολικό ποσό και τα λοιπά έξοδα ασφάλισης ως μέρος του ετήσιου ασφαλίστρου, λαμβανομένης υπόψη της διάρκειας της ασφάλισης.
Ο ασφαλισμένος θα πρέπει να ξέρει την εγγυημένη απόδοση του συσσωρευόμενου κεφαλαίου, τη συμμετοχή του λήπτη ασφάλισης στην πιθανή υπεραπόδοση, καθώς και το ποσοστό και τον τρόπο υπολογισμού αυτής, το δικαίωμα και τις προϋποθέσεις μετατροπής της ασφάλισης σε ελεύθερης καταβολής ασφαλίστρου, το δικαίωμα μερικής ή ολικής εξαγοράς, τη μείωση της αξίας εξαγοράς και τις αρνητικές συνέπειες που συνεπάγεται η άσκησή τους για τον λήπτη της ασφάλισης.
Η ενημέρωση αυτή αφορά και τον προσδιορισμό των αξιών εξαγοράς με σχετικό πίνακα εξαγορών στον βαθμό που οι αξίες είναι εγγυημένες.
Πληροφόρηση οφείλει ο ασφαλιστής να δίνει και για τις συνέπειες καθυστέρησης καταβολής του ασφαλίστρου.
Επενδύσεις
Για τις περιπτώσεις που τα συμβόλαια ζωής είναι συνδεδεμένα με επενδύσεις, ο ασφαλιστής είναι υποχρεωμένος να ενημερώνει για τις αποδόσεις της προηγούμενης πενταετίας ενός ασφαλιστικού προγράμματος ή τις αποδόσεις κατά το διάστημα που ήταν διαθέσιμη η ασφάλιση.
Θα πρέπει να γίνεται σαφές ότι οι προηγούμενες αποδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών αποδόσεων, ενώ στις περιπτώσεις μελλοντικών αποδόσεων η πληροφόρηση θα πρέπει να βασίζεται σε παραδοχές που θα τεκμηριώνονται με αντικειμενικά δεδομένα.
Μάλιστα, στην περίπτωση που οι αποδόσεις παρουσιάζονται σε πίνακες, θα πρέπει με σαφήνεια να αναφέρεται εάν είναι βέβαιες ή υποθετικές και δεν θα πρέπει να ενσωματώνονται στο ασφαλιστήριο.