Εννέα συν έναν (9+1) τρόπους για να μην πληρώσουν οι πολίτες αδικαιολόγητα επιπλέον φόρους, πέραν από όσους ήδη προβλέπει το ελληνικό φορολογικό "σύστημα", περιγράφει αναλυτικό εγχειρίδιο που εξέδωσε το υπουργείο Οικονομικών.

Με βάση τις οδηγίες του υπουργείου, κάθε χαρτί ή απόδειξη μπορεί να αξίζει 10% της δαπάνης, όσο και το ποσό φόρο δηλαδή που επιστρέφει η εφορία στον φορολογούμενο. Με τον τρόπο αυτό μπορεί θεωρητικά να εξοικονομήσει κανείς μέχρι και 13.000 ευρώ ετησίως –αν και θα πρέπει να έχει καταβάλει σχεδόν τα δεκαπλάσια για τέτοιες δαπάνες.
Στη σχετική λίστα επισημαίνονται οι συνηθέστερες περιπτώσεις δαπανών για τις οποίες κάποιος μπορεί να ζητήσει έκπτωση φόρου. Συγκεκριμένα μπορεί να γλιτώσει:

1. Έως 1.200 εάν πληρώνει ενοίκια: Ποσοστό 10% της δαπάνης ενοικίου, η οποία δεν μπορεί να υπερβεί τα 1.000 ευρώ, μειώνει το συνολικό φόρο. Τα ίδια ισχύουν και για το μίσθωμα που καταβάλλει ο φορολογούμενος που μισθώνει κατοικίες για τις στεγαστικές ανάγκες των τέκνων του που σπουδάζουν σε πόλη που δεν έχουν ιδιόκτητη κατοικία. Η μείωση αυτή αναγνωρίζεται μόνο όταν ο φορολογούμενος αναγράφει στις οικείες ενδείξεις της ετήσιας αρχικής δήλωσης φόρου εισοδήματος τον ΑΦΜ του εκμισθωτή. Η έκπτωση αναγνωρίζεται ακόμα και αν η αρχική δήλωση υποβάλλεται εκπρόθεσμα.

2. Έως 2400 ευρώ για ασφάλιστρα ζωής: Ποσοστό 10% της δαπάνης αυτής, η οποία δεν μπορεί να υπερβεί τα 1.200 € για άγαμο και τα 2.400 € για οικογένεια, μειώνει το συνολικό φόρο. Το ποσό της δαπάνης μειώνει το φόρο μόνο εφόσον έχει περιληφθεί στην αρχική δήλωση (εμπρόθεσμη ή εκπρόθεσμη).

3. Έως 1.000 ευρώ για Δίδακτρα σχολείων: Ποσοστό 10% της δαπάνης αυτής, η οποία δεν μπορεί να υπερβεί τα 1.000 ευρώ μειώνει το συνολικό φόρο. Σε περίπτωση που οι γονείς είναι διαζευγμένοι και υποβάλλουν ξεχωριστά δήλωση, την ελάφρυνση απολαμβάνει ο γονέας που μέσα στο 2011 κατέβαλε την δαπάνη για τα τέκνα του.

4. Τουλάχιστον 200 ευρώ για πληρωμές ασφαλιστικών εισφορών: υπολογίζεται 10% μείωση φόρου για το ποσό των ασφαλιστικών εισφορών που η καταβολή τους είναι υποχρεωτική από το νόμο, καθώς και επί των καταβαλλόμενων εισφορών στις περιπτώσεις προαιρετικής ασφάλισης σε ταμεία που έχουν συσταθεί με νόμο, χωριστά όμως από τυχόν άλλα ποσά για εκπρόθεσμη κτλ. καταβολή των εισφορών. Αν υποθέσουμε ότι ένας ασφαλισμένος πληρώνει τουλάχιστον 2.000 ευρώ ετησίως στο Ταμείο του, θα του επιστρέψουν τουλάχιστον 200 ευρώ.

5. Έως 3.000 ευρώ για έξοδα ιατρικής περίθαλψης για γιατρούς, νοσοκομεία, κλινικές, νοσοκόμους, εξετάσεις, θεραπείες. Δεν εκπίπτουν όμως τα φάρμακα που πληρώνουμε στο φαρμακείο εκτός νοσοκομείων. Εκπίπτουν όμως, με βάση τα προηγούμενα, τα έξοδα σε επιχειρήσεις περίθαλψης ηλικιωμένων (γηροκομεία) και προσώπων που πάσχουν από κινητική αναπηρία, οι οποίες εδρεύουν στην Ελλάδα. Επίσης τα έξοδα αγοράς και τοποθέτησης οργάνων στο σώμα του ασθενή και αντικατάστασης μελών του σώματός του με τεχνητά, καθώς και έξοδα αγοράς γυαλιών όρασης ή φακών επαφής ή ακουστικών βαρηκοΐας. Εκπίπτουν τέλος και οι ειδικές δαπάνες περίθαλψης ανάπηρων παιδιών. Η ωφέλεια ανέρχεται σε ποσοστό 10% των δαπανών για ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη και αφαιρείται από το συνολικό φόρο. Το ποσό της μείωσης δεν μπορεί να υπερβεί τις 3.000 ευρώ, για τον κάθε φορολογούμενο. Αν οι γονείς είναι διαζευγμένοι, την έκπτωση ζητά εκείνος που πλήρωσε τη δαπάνη, έστω και αν τα τέκνα του συγκατοικούν με τον άλλον γονέα.

6. Έως 3.000 ευρώ για εγκατάσταση φυσικού αερίου, φωτοβολταϊκών, τηλεθέρμανσης και γενικώς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Αναγνωρίζονται δαπάνες πχ αλλαγή εγκατάστασης κεντρικού κλιματισμού χρήσης καυσίμου από πετρέλαιο σε φυσικό αέριο ή για νέα εγκατάσταση φυσικού αερίου ηλιοθερμικών και φωτοβολταϊκών συστημάτων, η αντικατάσταση του λέβητα πετρελαίου για την εγκατάσταση συστήματος τηλεθέρμανσης ή νέας εγκατάστασης τηλεθέρμανσης στα σπίτια, ηλιακοί θερμοσίφωνες ή εγκατάσταση κεντρικού κλιματισμού με χρήση ηλιακής ενέργειας, φωτοβολταϊκά, μικρές ανεμογεννήτριες, καθώς και συστήματα συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και ψύξης-θέρμανσης με χρήση φυσικού αερίου ή ανανεώσιμων πηγών. Επίσης, δαπάνες θερμομόνωσης κτηρίων που ήδη υπάρχουν και για τα οποία δεν προβλεπόταν η τοποθέτηση θερμομονωτικών υλικών, δαπάνες για διενέργεια ενεργειακής επιθεώρησης από αρμόδιο επιθεωρητή κλπ. Στις δαπάνες αυτές περιλαμβάνεται και το ποσό που καταβάλλεται για τέλη σύνδεσης στην εταιρεία παροχής αερίου, αλλά δεν αναγνωρίζεται το ποσό που καταβάλλεται ως εγγύηση. Ποσοστό 10% της δαπάνης αυτής αφαιρείται από το φόρο και το ποσό της δαπάνης επί της οποίας υπολογίζεται η μείωση δε μπορεί να υπερβεί τις 3.000 ευρώ.

7. Τουλάχιστον 500 ευρώ το χρόνο για καταβολή δωρεών ή χορηγιών (πχ για δωρεά ιατρικών μηχανημάτων και ασθενοφόρων αυτοκινήτων στα κρατικά και δημοτικά νοσηλευτικά ιδρύματα και νοσοκομεία, δωρεά χρημάτων στο Δημόσιο, τους Ο.Τ.Α., το Εθνικό Ταμείο Κοινωνικής Συνοχής, τους Ιερούς ναούς, τις ιερές μονές του Αγίου Όρους, το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, τα Πατριαρχεία Αλεξανδρείας και Ιεροσολύμων, την Ιερά Μονή Σινά, την Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας, τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, καθώς και σε κοινωφελή ιδρύματα, στα σωματεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με υπηρεσίες εκπαίδευσης, ή και χορηγίες στα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα Ν.Π.Ι.Δ. με σκοπούς πολιτιστικούς.

Ποσοστό 10% αυτών των δαπανών μειώνει το φόρο. Η μείωση αυτή γίνεται εφόσον τα ποσά των δωρεών και χορηγιών υπερβαίνουν συνολικά τα 100 ευρώ. Το συνολικό ποσό των δωρεών και χορηγιών επί του οποίου υπολογίζεται η μείωση δεν μπορεί να υπερβαίνει ποσοστό 10% του συνολικού εισοδήματος. Άρα εφόσον η υποβολή δήλωσης είναι υποχρεωτική και από εισόδημα 5.000 ευρώ, η μέγιστη έκπτωση μπορεί να ξεκινά από τα 500 ευρώ και να αυξάνεται, βάσει του δηλωθέντος εισοδήματος.

8. Από 200 ευρώ και άνω για δεδουλευμένους τόκους στεγαστικών δανείων α΄ κατοικίας. Πχ για δάνειο 50.000 ευρώ 25ετίας με επιτόκιο 4%, οι τόκοι είναι ετησίως 2.000 ευρώ και τα χρεολύσια 1.200 ευρώ. Οι τόκοι μειώνουν το συνολικό φόρο κατά ποσοστό 10% αυτών, ανεξάρτητα του χρόνου σύναψης του δανείου. Άρα στο παράδειγμα η ωφέλεια ανέρχεται σε 200 ευρώ. Στην έκπτωση δεν υπολογίζονται τυχόν τόκοι υπερημερίας.

9. Έως 1500 ευρώ για καταβολή διατροφής από τον ένα σύζυγο στον άλλο. Ποσοστό 10% του ποσού της διατροφής εκπίπτει από το φόρο, το ποσό δε αυτής της μείωσης δε μπορεί να υπερβεί τα 1.500 ευρώ.

10. Χορηγίες στο «Λογαριασμό Αλληλεγγύης για την απόσβεση του Δημόσιου Χρέους». Το ποσοστό της δαπάνης αυτής που αφαιρείται από το φόρο είναι διπλάσιο από τις άλλες περιπτώσεις και φτάνει στο 20%, χωρίς άλλο περιορισμό του ύψους της έκπτωσης.