[ ]
Πρόσφατες Αναρτήσεις
Το σκληρό ταξίδι της Κατερίνας Γώγου μέσα από το έργο «Πέρασα με κόκκινο»
Πέμπτη 21 Φεβρουαρίου 2013 Posted by STEVENIKO

Η συγγραφέας-δημοσιογράφος Σοφία Αδαμίδου "γνώρισε" την Κατερίνα Γώγου όταν ήταν έφηβη. Μαζί με τον Λουντέμη, τον Εξυπερύ, τον Ασίζ Νεσίν, τον Ρίτσο και τον Χικμέτ.

"Παράξενος συνδυασμός, αλλά τα έχει αυτά η εφηβεία", λέει, για να εξηγήσει τη δική της λογοτεχνική και φιλοσοφική επιρροή: "Εκείνη τη χρονιά με τις 'Κερασιές θ΄ανθίσουν και φέτος', τον 'Μικρό Πρίγκιπα', το 'Κάνε κάτι Μετ', 'ο Αρίοστος ο Προσεκτικός' και το 'Αν η μισή μου καρδιά', που μου έκανε δώρο ο πατέρας μου, διάβασα και το 'Τρία κλικ', που μου χάρισε μια φίλη μου. Πολύ διαφορετικό απ΄ όλα τα άλλα, αλλά γοητευτικό ταξίδι παρά την σκληρότητα και την οργή του".

Πριν λίγες ημέρες στο θέατρο Τζένη Καρέζη ανέβηκε το έργο της "Πέρασα με κόκκινο", ένα πολιτικό έργο που έγραψε για την πρόωρα χαμένη ποιήτρια-ηθοποιό Κατερίνα Γώγου. Ο σκηνοθέτης Κοραής Δαμάτης είδε την ηρωΐδα σαν.... "ρέουσα και διάφανη, να πλέει σαν μεγάλο έμβρυο μες σε μια χαώδη κοιλιά", γράφει στο πρόγραμμα, και "μ’ αρέσει πολύ αυτή η εικόνα", λέει η συγγραφέας του έργου.

"Είμαι πολύ ευτυχισμένη γι’ αυτή τη συνεργασία. Και όλες αυτές οι λίγες συνεργασίες μου στο θέατρο είναι εξαιρετικές. Ο Κοραής είναι ένας σκηνοθέτης που θαύμαζα πάντα. Και ο τρόπος που εμβάθυνε με δικαιώνει σαν συγγραφέα".

Επανέρχεται στην παλιά της, νεανική γνωριμία με την Κατερίνα Γώγου: "Ένας άλλος κόσμος, η άλλη όψη του νομίσματος. Κουβαλούσα πάντα μαζί μου εκείνο το 'Όταν ακούω Κατερίνα τρομάζω'. Όμως προχωρούσα. Μάθαινα. Άκουγα. 'Μη με σταματάς. Ονειρεύομαι. Και ήξερα και πρόσεχα... Πάντα το θυμόμουν... ό,τι μαθαίνεις μικρός δεν το ξεχνάς... 'Ξέρω πως ποτέ δεν σημαδεύουνε στα πόδια. Στο μυαλό είναι ο Στόχος, το νου σου ε'; Και να που ήρθε η στιγμή 20 χρόνια σχεδόν από τη 'φυγή' της να ξανασυναντηθώ μαζί της. Εκείνη πάντα νέα. Εγώ σε μεγάλη απόσταση από την εφηβεία, μάλλον μεγάλωσα και ίσως άλλαξα. Άλλαξα; Δεν ξέρω. Πάντως, τώρα την καταλαβαίνω καλύτερα. Τώρα τη γνώρισα καλύτερα. Κι όταν θέλησα να τη φέρω στο φως της σκηνής -όπως σωστά είχε κάποτε μαντέψει- τη συμβουλεύτηκα. Κράτησα οδηγό μου εκείνο το.... 'μην πιάσει κανείς και κάνει κάνα σενάριο έτσι, πολύ ροκ, τίποτα βαρύ αντεργκράουντ, όχι γιατί δεν είμαι εκεί, αλλά όχι μόνον'. Αυτό το 'όχι μόνον' το αναζήτησα επίμονα και νομίζω ότι το βρήκα στην ίδια της την ποίηση. Το σενάριο της ζωής της το έγραψε η ίδια. Εγώ απλά το ξαναβρήκα στο έργο της. Και η ποίησή της δεν περιλαμβάνει μόνο εκείνην, τη Μυρτώ και τη Γιούλα, τον πατέρα της, τους φίλους της, τους συντρόφους της, τους έρωτές της, αλλά τον Άνθρωπο. Την αγωνία και την πάλη του Ανθρώπου για ένα δικαιότερο κόσμο. 'Ανθρακωρύχοι της ζωής κανονίστε τα ρολόγια σας... Σπάστε τα εκεί. Σπάστε τη ζωή που μας τσακίζει!"- μας προτρέπει η Γώγου.


(Φωτογραφία: Θεατρική παράσταση "Πέρασα με κόκκινο")

Όταν ξαναδιάβασε την ποίηση της, μετά από μια συζήτηση που είχε με την ηθοποιό Τζένη Κόλλια "είδα πόσο επίκαιρη είναι η ποίησή της και συνειδητοποίησα πόσο άδοξο ήταν το τέλος της. Κέντρισε το ενδιαφέρον μου γι’ αυτή τη σκηνή αναμέτρηση του χρόνου με τα αδικαίωτα θέλω ενός ανθρώπου που χάθηκε σαν ένα χάρτινο καραβάκι, την στιγμή που 'στο χέρι της μια βαριά αλυσίδα' την έκανε να φωνάζει 'Μπροστά. μπροστά κι άλλο! τόσο θέλει απ' την υποταγή στην εξέγερση, απ' το όλοι ή κανένας απ' το όλα ή τίποτα'".

Η έρευνα που έκανε την οδήγησε στο εξής συμπέρασμα: "Πέρα από τα παιδικά της χρόνια που την σημάδεψαν και την καθόρισαν, είδα ότι δεν ήταν τόσο το βιογραφικό κομμάτι της ζωής της που είχε για μένα το ενδιαφέρον. Επικέντρωσα στο ποιητικό της έργο, που εκτός από βιωματικό ήταν και βαθύτατα κοινωνικό. Θεωρούσε καθήκον της να μιλήσει... Μίλησε απλά, για ό,τι την πονούσε. Πόναγε διπλά για ό,τι δεν μπορούσε να αλλάξει. Η καλλιτεχνική δημιουργία, όπως και η απαισιοδοξία της, ήταν η διέξοδος από την εσωτερική σύγκρουσή της με τον κόσμο ή με το άμεσο περιβάλλον της. Η δημιουργία της είναι η πρόσκαιρη κατάργηση ενός κλίματος και η μετάβαση σ' ένα άλλο, που κατασκευάζει η Γώγου ως δημιουργός, όπου και καταφεύγει για να ανασαίνει άνετα μέσα της. 'Χάθηκαν έννοιες πρωταρχικές, όπως: σεβασμός, αλληλεγγύη, ελευθερία, αγάπη', φώναζε και αγωνιζόταν, όπως μπορούσε, με όσα όπλα διέθετε, για όσο οι δυνάμεις της θα της το επέτρεπαν. Πρέσβευε ότι 'Σημασία έχει να παραμένεις άνθρωπος'".

Τελικά η Γώγου ήταν το σύμβολο μιας εποχής ή απλά μια επαναστατημένη και αιώνια έφηβη;

"Και τα δύο. Με το έργο της προβάλει οξύτατα τη διαμαρτυρία και την αγανάκτησή της για τις τερατώδεις δυνατότητες του κοινωνικού μηχανισμού να καταστρέφει τον άνθρωπο και την ζωή. Άνθρωπος ασυμβίβαστος, μέσα από τους οργισμένους στίχους της καταδίκαζε τον πόνο και την αθλιότητα γύρω της, αλλά την τελευταία στιγμή έστρεψε την πλάτη στη ζωή και το σύστημα, εξουθενωμένη από ένα βαθύ αίσθημα ματαιότητας".

Λίγους μήνες πριν παιζόταν με μεγάλη επιτυχία στη θεατρική σκηνή η ζωή της Σωτηρίας Μπέλλου που επίσης είχε γράψει η Αδαμίδου.

Πάντα οι τσακισμένοι άνθρωποι "εμπνέουν" τη λογοτεχνία και το θέατρο;

"Ναι… και μάλλον οι αδικαίωτοι εν ζωή θα έλεγα. Με έναν μεταφυσικό τρόπο διεκδικούν νομίζω λίγο φως στα κομμάτια εκείνα της ψυχής τους που έμειναν ανερμήνευτα". Υπάρχουν όμως ομοιότητες στη ζωή των δύο γυναικών;

"Η Σωτηρία (Μπέλου) και η Κατερίνα Γώγου έχουν κάτι κοινό.... Είναι δύο εντελώς διαφορετικές προσωπικότητες. Τα μόνο ίσως κοινά είναι ότι και οι δύο έδωσαν από τη μια τον προσωπικό αγώνα με την μοναξιά, αλλά από την άλλη τόλμησαν, προκάλεσαν, δεν δίστασαν μπροστά σε κοινωνικά πρέπει, αντιστάθηκαν με μέτρο τις δικές τους ιδέες, διεκδίκησαν το δικαίωμα της ελευθερίας, της αυτοδιάθεσης. Και οι δύο αγωνίστηκαν -η καθεμιά από το δικό της ιδεολογικό στρατόπεδο, η Μπέλλου με το ΕΑΜ και το ΚΚΕ, η Γώγου κάτω από την σημαία της Αναρχίας- για τον άνθρωπο, αντιπαλεύοντας το άδικο. Διεκδίκησαν με τον δικό τους ξεχωριστό τρόπο το δικαίωμα στην οργή και την ουτοπία, στο όνειρο, την αλήθεια και την επανάσταση. Από την άλλη όμως η Μπέλλου σιχαινόταν τις ουσίες και τις εξαρτήσεις ενώ η Γώγου φλέρταρε μ’ αυτές μη μπορώντας να ξεφύγει από τα προσωπικά της αδιέξοδα, εγκαταλείποντας τον αγώνα για μια καλύτερη κοινωνία".


(Φωτογραφία: Θεατρική παράσταση "Πέρασα με κόκκινο")

Την γοητεύουν και την οδηγούν στο να γράψει περισσότερο γυναικείες φιγούρες;

"Όχι μόνο γυναίκες. Με γοητεύουν οι ξεχωριστοί άνθρωποι, θετικοί και αρνητικοί ήρωες. Το πρώτο θεατρικό που έγραψα για πρόσωπο, ήταν ο Χαλεπάς. Μια προσωπικότητα που με ενδιέφερε να εξερευνήσω. Ένα έργο το οποίο βραβεύτηκε από το ΥΠΠΟ. Μ’ ενδιαφέρουν όλα εκείνα τα πρόσωπα που ξεχωρίζουν με τη ζωή και το έργο τους, αλλά ταυτόχρονα, άλλα είναι παρεξηγημένα γιατί πολύ λίγα γνωρίζουμε για την ζωή που έζησαν η οποία δικαιολογεί σε ένα βαθμό τις επιλογές τους, ενώ άλλα είναι άγνωστα στο ευρύ κοινό -κυρίως στους νέους- παρά το ότι είναι σπουδαίες μορφές".

Υπάρχουν κάποια ακόμη πρόσωπα που "ειλικρινά είναι τόσα πολλά τα πρόσωπα αυτά που μ’ ενδιαφέρουν που μακάρι να μου δοθεί η ευκαιρία και ο χρόνος να φωτιστούν στη σκηνή. Η αλήθεια είναι ότι από μικρή τα αγαπημένα μου αναγνώσματα ήταν οι βιογραφίες. Πολλοί φίλοι μού λένε να μην καταχωρηθώ στο χώρο ως βιογράφος. Σκέφτομαι γιατί οι Αμερικάνοι το κάνουν στις ταινίες χωρίς φόβο. Εμείς έχουμε το θέατρο και πολλά πρόσωπα που αξίζουν προσοχής. Από την άλλη, είναι πολλοί εκείνοι που μου προτείνουν να κάνεις τον τάδε, την τάδε, αυτόν, εκείνον… Πάντως έχω γράψει και άλλα θεατρικά -που δεν στηρίζονται σε βιογραφίες- που ακόμη δεν έχουν ανέβει και δεν ξέρω αν θα έχουν αυτή την τύχη και θέλω πολύ να γράψω κάτι για όσα ζούμε. Αυτό ξεκινάει από την δική μου ανάγκη και το ψάχνω. Ένα πρόσωπο που με απασχόλησε -όχι επώνυμο- αλλά υπαρκτό είναι μια Αντάρτισσα του Δημοκρατικού Στρατού και ήδη έχω ολοκληρώσει τη συγγραφή του μονολόγου και πρόκειται να ανέβει την επόμενη θεατρική σαιζόν".

"Όμως υπάρχουν κι άλλα πρόσωπα που διεκδικούν μέσα μου το δρόμο προς τη σκηνή. Ένα από αυτά είναι ο Τσιτσάνης που πρόκειται να κάνουμε μαζί με τον Κώστα Σπυρόπουλο, το καλοκαίρι. Και άλλα όμως που ελπίζω σύντομα να μπορώ να τα δημοσιοποιήσω όταν θα έχουν με ένα τρόπο πάρει το δρόμο τους. Τα πρόσωπα αυτά είναι Έλληνες και ξένοι. Θα σας πω μερικούς ξένους όπως ο Μαγιακόφσκι και ο Γιεσένιν, ο Πωλ Βερλαίν και ο Ρεμπώ, αλλά και η Λιουντμίλα Παβλιτσένκο η σπουδαιότερη γυναίκα 'σνάιπερ' (ελεύθερος σκοπευτής) του Κόκκινου Στρατού, κ.ά".

Γιατί θα πρέπει να δει κάποιος σήμερα αυτό το έργο: Το έργο "Πέρασα με κόκκινο" είναι ένα πολιτικό έργο, βγαλμένο όμως μέσα από τον ανθρώπινο πόνο, έναν πόνο βιωμένο με το πιο βαρύ τίμημα και την παραίτηση, ενός επαναστατημένου μυαλού, αλλά υποταγμένου στην συστημική πρέζα... Ενός ευαίσθητου δέκτη που πριν τρεις δεκαετίες έβλεπε ότι "Άνθρωποι πηδάνε από τα μπαλκόνια τους ανεμίζοντας την κάρτα ανεργίας". Και από την άλλη "Ζήσαμε σκυμμένοι αιώνες αδικίας. Αιώνες μοναξιάς" και την ίδια στιγμή προτρέπει "Θα 'ρθεί καιρός που θ΄ αλλάξουν τα πράματα".

Η Σοφία Αδαμίδου, πτυχιούχος της Νομικής Σχολής Αθήνας, πτυχιούχος του Τμήματος Διοίκησης και Οικονομίας των ΤΕΙ Αθήνας και του Κολεγίου Δημοσιογραφικών Σπουδών με άδεια δικηγόρου και χωρίς ποτέ να ασκήσει το επάγγελμα εξέδωσε δύο ποιητικές συλλογές, "Υπάρχει μια χώρα που σου μοιάζει" και "Στην αγορά του χρόνου ανειδίκευτη", καθώς και την βιογραφία της Σωτηρίας Μπέλλου "Πότε ντόρτια, πότε εξάρες", ενώ ετοιμάζεται να εκδώσει το πρώτο της μυθιστόρημα με τίτλο "Γελάστε, αλλά μη με λυπηθείτε".

Για το θέατρο έγραψε: "Σωτηρία με λένε" που ανέβηκε για δύο σαιζόν (2007- 2008 και 2008-2009) στο θέατρο "Στοά" και από το "Σατυρικόν" θέατρο της Κύπρου (2010). Πέρσι ανέβηκε, εμπλουτισμένο με νέα στοιχεία στο θέατρο "Κάππα", με τίτλο "Σωτηρία Μπέλλου - η περιπλανώμενη ζωή μιας ρεμπέτισσας".

Έκανε τη θεατρική διασκευή του "Κατάδικου" του Κωνσταντίνου Θεοτόκη, που παρουσιάζεται από το "Οικείο Θέατρο" σε σκηνοθεσία Μίλτου Δημουλή.

Έγραψε, επίσης, τον θεατρικό μονόλογο "Μυρτιά", βασισμένο στο ημερολόγιο μιας αντάρτισσας και το θεατρικό "Ο πόνος είναι άντρας" (βασισμένο στη ζωή του μεγάλου Έλληνα γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά), βραβεύτηκε στο διαγωνισμό Κρατικών Βραβείων θεάτρου του Υπουργείου Πολιτισμού (2010). 


Πηγή: nooz

STEVENIKO

Σας ευχαριστώ για την επίσκεψη σας...

0 σχόλια for "Το σκληρό ταξίδι της Κατερίνας Γώγου μέσα από το έργο «Πέρασα με κόκκινο»"

Leave a reply