Πόσο άραγε θα μας πάρει να αποτινάξουμε από πάνω μας το τραπεζικό καθεστώς της συγκυβέρνησης; Μήπως άλλη μια επταετία;

Και ποιες θα είναι στο εξής οι ταχύτητες των κοινωνικών αντιδράσεων; Πήρε δυο χρόνια για να πέσει η κυβέρνηση Παπανδρέου η οποία «κλήθηκε» να λάβει ιστορικές αποφάσεις με τις οποίες επιβλήθηκε βίαια- κι ενδεχομένως πιλοτικά - η μετάβαση σε ένα «νέο» κοινωνικό μοντέλο, αυτό που έχουν αποφαίσει οι «αγορές» για την κοινωνία και όχι αυτό που έχουν συναποφασίσει μεταξύ τους οι κοινωνικές δυνάμεις για τον εαυτό τους. Κάτι που έφερε την κοινωνία σε σοκ με αποτέλεσμα η συνειδητοποιήση της νέας κοινωνικής κατάστασης να έρθει φαινομενικά αργά σε σχέση με το μέγεθος των καταστροφικών επιλογών που έγιναν από το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα. Πλέον όμως τα πράγμετα επιταχύνονται, φανερό ήδη από τον ρυθμό των εξελίξεων από τον Σεπτέμβριο και μετά.

Και παρά μια κάποια αίσθηση ήττας στην πλευρά των κοινωνικών δυνάμεων από την επίδειξη δύναμης των κυρίαρχων της πολιτικής και της διεθνούς τοκογλυφίας, μέσα από την επιβολή των επιλογών τους και την ανοιχτή απαξίωση της δημοκρατίας (και σε αξιακό επίπεδο πλέον), δεν πρέπει να παραγνωριστεί το γεγονός ότι τα πράγματα πλέον κινούνται προς τα μπρος. Και η κίνηση αυτή «καίει» και κυρίαρχες επιλογές.

Για παράδειγμα να κάποιες ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις σε σχέση με τη νέα κυβέρνηση, από τον αναλυτή της Public Issue Γιάννη Μαυρή, σύμφωνα με τον οποίο το σημαντικό έλλειμμα κοινωνικής νομιμοποίησης προοιωνίζεται ενδεχομένως βραχύβια ζωή της εν λόγω κυβέρνησης:

«Η βαρύτητα της νέας αριθμητικής πλειοψηφίας[255 ψήφοι]» σημειώνει «είναι μάλλον μικρότερη από ότι εμφανίζεται».

• Τα τρία κόμματα της σημερινής συγκυβέρνησης είχαν λάβει στις τελευταίες εκλογές του 2009, αθροιστικά, περισσότερες έδρες (266).
• Ο υφιστάμενος κοινοβουλευτικός συσχετισμός εμφανώς δεν εναρμονίζεται πλέον με τις διαθέσεις του εκλογικού σώματος.
• Με βάση την εκτίμηση της σημερινής εκλογικής τους επιρροής, η αθροιστική κοινοβουλευτική δύναμη των τριών κομμάτων, σε περίπτωση διεξαγωγής βουλευτικών εκλογών, πιθανολογείται ότι θα συρρικνωθεί σε περίπου 206 έδρες.
• Επίσης η αποδοχή του πρωθυπουργού Λουκά Παπαδήμου είναι σημαντικά μικρότερη από την αποδοχή που είχαν οι προκάτοχοί του τη στιγμή της εκλογικής τους νίκης (55%, έναντι 82% στον Γ. Παπανδρέου, 79% στον Κ. Καραμανλή και 85% στον Κ. Σημίτη).

Η αποδοχή της νέας κυβέρνησης Παπαδήμου σημειώνει ο αναλυτής «παραμένει περιορισμένη και το σημείο αφετηρίας της δεν δικαιολογεί πανηγυρισμούς». Εϊναι ενδεικτικό το πώς «αποκλιμακώνεται η κοινωνική αποδοχή:

«Οι θετικές κρίσεις περιορίζονται, διαδοχικά (στην ίδια μέτρηση), από 55% στη γενική αξιολόγηση του προσώπου (δημοτικότητα), σε ποσοστό εμπιστοσύνης για την ικανότητά του να διαχειριστεί την οικονομία 45% και τελικά σε ποσοστό εμπιστοσύνης για τη διαχειριστική ικανότητα του νέου σχήματος μόλις 35%».

Για πόσο καιρό επομένως θα μπορεί να επιβιώσει αυτό το σχήμα μόνο με την στήριξη της αποστοιχισμένης από την κοινωνική πλειοψηφία, κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας;

Ο Μαυρής κλείνει την ανάλυσή του με κάποιες ενδιαφέρουσες επισημάνσεις:

«Η προσπάθεια μετατόπισης της πηγής κοινωνικής νομιμοποίησης, από το εκλογικό σώμα στο κοινοβούλιο, αποτελεί θεσμική τομή, η οποία αμφισβητεί ευθέως τον ιστορικό συνταγματικό συσχετισμό, που διαμορφώθηκε μετά το 1974. Η εξασφάλιση διευρυμένης κοινοβουλευτικής υποστήριξης της νέας κυβέρνησης, μεταφέρει αυτονομημένα το κέντρο βάρους της εκπροσώπησης στη Βουλή. Στοχεύει στην ουσία -αποτρέποντας την προσφυγή στις κάλπες (ή στο δημοψήφισμα)- να αντισταθμίσει, ή να υποκαταστήσει το υφιστάμενο έλλειμμα κοινωνικής νομιμοποίησης της διακυβέρνησης που έχει δημιουργηθεί, λόγω της απαξίωσης των παλαιών κομμάτων. Ωστόσο, κάτι παρόμοιο δεν φαίνεται να επιτυγχάνεται. Το πρόσωπο του νέου πρωθυπουργού μπορεί, ενδεχομένως, να επιτύχει σε ένα βάθος χρόνου τη συσπείρωση των «από πάνω», δηλαδή των πολιτικά και οικονομικά κυρίαρχων κοινωνικών ομάδων, δεν είναι όμως αυτονόητο το εάν και πως θα εξασφαλισθεί η συναίνεση των «από κάτω», χωρίς μάλιστα τους κλασσικούς «διαύλους» της εκλογικής διαδικασίας. Όσο αμέριστη και αν είναι η στήριξη των Μέσων Ενημέρωσης, δεν είναι σε θέση να υποκαταστήσει τη νομιμοποιητική αξία της εκλογικής διαδικασίας• ούτε και να εξασφαλίσει ένα αποτέλεσμα, «ιδεολογικά ισοδύναμο», αντί για την ανάληψη λαϊκής εντολής, που επιτυγχάνεται ύστερα από την εκλογική νίκη ενός κόμματος».

Βέβαια τα πράγματα εν πολλοίς θα καθοριστούν και από την ανάδειξη ή μη ενός ισχυρού αντίπαλου δέους, κοινωνικού και ίσως και πολιτικού, αλλά και από το ευρύτερο κλυδωνιζόμενο σύστημα της ΕΕ. Εννοείται ότι ο έλεγχος της εξουσίας σε συνθήκες γενικής πολιτικής απονομιμοποίησης πάει χέρι - χέρι με κάθε είδους βία ώστεένα βασικό ερώτημα είναι πώς οι κοινωνικές δυνάμεις θα προστευθούν από τις απώλειες σε αυτή τη μακρά διαδικασία ιστορικών οικονομικοπολιτικών και κοινωνικών μεταβολών. Η αντίστροφη μέτρηση έχει αρχίσει για όλους...