Παραβιάζονται οι ηθικοί κανόνες της Ευρωπαϊκής Ενωσης
Της Ζέζας Ζήκου
H προβαλλόμενη απαίτηση της γερμανικής κυβέρνησης να υπαχθεί η χώρα σε ένα καθεστώς άμεσης εποπτείας μεταφέροντας τις αρμοδιότητες στην εκτέλεση του προϋπολογισμού «υπό διεθνή έλεγχο», αλλά και η πρόσληψη τεχνοκρατών για να βοηθήσουν στην είσπραξη φόρων, στην πάταξη της διαφθοράς και στην ιδιωτικοποίηση της κρατικής περιουσίας, προκαλεί την οργισμένη αντίδραση των περισσότερων Ελλήνων, αλλά και αρκετών Ευρωπαίων. Δικαιολογημένα.
Ουσιαστικά ζητούν τη μετατροπή της Ελλάδας σε ένα νέου τύπου προτεκτοράτο. Οι πληροφορίες των F.T. περί διεθνούς οικονομικού ελέγχου της Ελλάδας με τη δημιουργία ενός «ειδικού λογαριασμού», πέραν αυτού που βρίσκεται στην ΤτΕ, όπου εκεί θα μπαίνουν τα έσοδα του κράτους και τη διαχείρισή τους θα έχουν οι ξένοι, δεν είναι καινούργιες. Απλώς, πρόκειται για ξεκάθαρη εγκατάσταση Ευρωπαίου… κυβερνήτη, που θα έχει μεγαλύτερες αρμοδιότητες και από την κυβέρνηση. Γεγονός που αν επιβεβαιωθεί, θα παραπέμπει ευθέως σε καθεστώς διεθνούς οικονομικού ελέγχου, αντίστοιχου εκείνου που εφαρμόσθηκε στην Ελλάδα μετά την πτώχευση του 1893 και τον ατυχή πόλεμο του 1897.
Η συνύπαρξη, όμως, των κρατών-μελών στην Ευρωπαϊκή Ενωση, παρά τα άνισα μεγέθη, στηρίζεται στον αμοιβαίο σεβασμό και την αποδοχή κοινών αξιών, αδιαπραγμάτευτων, μία εκ των οποίων είναι η αυτοδιάθεση των εθνών. Η βίαιη απαίτηση των Γερμανών για ολοσχερή έλεγχο επί των οικονομικών του χρεοκοπημένου ελληνικού κράτους προφανώς παραβιάζει το ηθικό συμβόλαιο των Ευρωπαίων εταίρων. Ωστόσο, φέρνει στην επιφάνεια μια ωμή αλήθεια: ο ισχυρός επιβάλλει τη βούλησή του, τη γνώμη του, ως μόνη ισχύουσα αλήθεια, με αξίωση καθολικής και αναντίρρητης αποδοχής από τον αδύναμο.
Στην παρούσα περίπτωση αδύναμη είναι η Ελλάδα, ηττημένη σε έναν ακήρυκτο πόλεμο, θύμα δικών της αστοχιών, αλλά και θύμα της διεθνούς κρίσης και της ευρωπαϊκής ασυμμετρίας. Η Γερμανία, έχοντας μνήμες συντριπτικών ηττών και ταπεινώσεων, αλλά και μνήμες υπεροχής και επιθετικότητας, στο πρόσωπο της χρεοκοπημένης Ελλάδας βρίσκει ευκαιρία να ενεργοποιήσει τον δεύτερο εαυτό, τον μεγαλειώδη και υπερέχοντα. Ακόμη μία ευκαιρία, μάλλον. Ολο το διάστημα από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και την επανένωσή της έως την κερδοφόρο περίοδο του ευρώ, η Γερμανία αποτινάσσει την ταπεινωτική κατοχή των Συμμάχων, αντιμετωπίζει την κεντρική Ευρώπη ως οιονεί ενδοχώρα της, ορέγεται έναν ηγεμονικό ρόλο στα Βαλκάνια ήδη από την εποχή της διάλυσης της Γιουγκοσλαβίας.
Η απείθαρχη, σπάταλη, απρόβλεπτη Ελλάδα δεν προσβάλλει μόνο την άτεγκτη προτεσταντική ηθική. Συμβαίνει κι αυτό. Το κύριο όμως είναι ότι προσφέρεται στη Γερμανία σαν πεδίο ασκήσεως ισχύος και σαν πεδίο γεωπολιτικών δοκιμών. Πολύ περισσότερο που όλη η Μεσόγειος δονείται, οικονομικά και πολιτικά, από το Γιβραλτάρ έως τη Μέση Ανατολή και το Ιράν, και σε αυτή τη σκακιέρα, πάνω στους ενεργειακούς και στρατηγικούς δρόμους, δεσπόζει η Ελλάδα, πιστή, ιστορική σύμμαχος της Δύσεως, εταίρος της Ε.Ε. Αδύναμη εντούτοις τώρα, γονατισμένη. Θήραμα για εχθρούς και πεδίο ευκαιριών για άπληστους εταίρους.
Αλλά και η πιο αποτελεσματική «επιτήρηση» δεν πρόκειται να στεφθεί με επιτυχία αν, αντί να θεραπεύει, θα επιδεινώνει το κακό: την επιταχυνόμενη καθίζηση της ελληνικής οικονομίας. Ούτε ο «κηδεμών» ούτε ο «ηγεμών» μπορούν να ανακόψουν την καταστροφική πορεία της, αν βάζουν ως κορυφαία προτεραιότητα την εξυπηρέτηση του ελληνικού χρέους και όχι τις ανάγκες του ελληνικού πληθυσμού. Οποια μορφή και να πάρει η νέα κηδεμονία, είναι αναγκαίο να «τσεκαριστεί» όχι με συναισθηματικούς, αλλά με πολιτικούς όρους.