κι' αν ανατρέπαμε τους εαυτούς μας ;
Γιατί δεν ανατρέπονται; Γιατί δεν εξεγείρεται ο λαός ενάντια στο
καθεστώς της εξαθλίωσής του. Μήπως οι αντικειμενικές συνθήκες δεν έχουν
ωριμάσει ; Μήπως γιατί το "λίπος" που τούχει απομείνει είναι οι
συσωρευμένες ενοχές του ; Μήπως, μήπως..;
Έχουμε ακούσει, σκεφθεί, πεί και καταγράψει όλα τα μήπως με διαφορετική ο καθένας σειρά, και σε όλους τους χρόνους. Σαν έτοιμοι από καιρό έχουμε σκεφθεί και την επόμενη μέρα: πως θα τους εκδικηθούμε, πως θα τους τιμωρήσουμε, πως θα πάρουμε πίσω τις ζωές μας.
Έχουμε ακούσει, σκεφθεί, πεί και καταγράψει όλα τα μήπως με διαφορετική ο καθένας σειρά, και σε όλους τους χρόνους. Σαν έτοιμοι από καιρό έχουμε σκεφθεί και την επόμενη μέρα: πως θα τους εκδικηθούμε, πως θα τους τιμωρήσουμε, πως θα πάρουμε πίσω τις ζωές μας.
Στα δυό και μισό χρόνια αφότου οι μινώταυροι των αγορών αποφάσισαν πως
θάμαστε το εκλεκτό τους έδεσμα έχουμε κατεβεί σε δεκάδες πορείες, άλλοτε
μεγάλες σε όγκο, άλλοτε απογοητευτικές. Φεύγοντας πάντα με μια
υπογλώσσια και ανομολόγητη συχνά πίκρα. Γιατί ποτέ καμμία από αυτές τις
πορείες δεν έστειλε το μήνυμα που θέλαμε να φθάσει στα μάτια και στα
αυτιά των φυσικών αποδεκτών-αυτουργών της εξαθλίωσής μας.
Μια εξαθλίωση τόσης έντασης που ούτε οι μουζίκοι της προεπαναστατικής Ρωσίας δεν απολάμβαναν. Ούτε επίσης οι Ισπανοί, οι Ιρλανδοί, οι Πορτογάλλοι, οι Ισλανδοί, οι Γάλλοι και πολλοί άλλοι λαοί, θύματα των πολιτικών της παγκόσμιας υπερσυσώρευσης του χρήματος για τους ελάχιστους και της εξαθλίωσης για τα μερικά δις πληθυσμού της γής.
Και αναπόφευκτα αυτή η σύγκριση είναι που μας τσακίζει. Είναι αυτή που μετά από κάθε διαδήλωση κατεβάζει τα κεφάλια, καταχωρεί στα κρυφά μια ακόμη ήττα, επισωρεύει μέσα μας μια ακόμη δόση απόγνωσης και απογοήτευσης. Επιταχύνοντας την αφομοίωση του Έξω στο Μέσα μας, εξαερώνοντας το στερεό της διάχυτης δυστυχίας ώστε να εισχωρήσει ανεμπόδιστα όχι μόνο στο σώμα μας, αλλά στο νού και στην ψυχή μας.
Αυτή η σύγκριση όμως κάποτε θα έπρεπε και να μας προβληματίσει. Βάζοντας κάποια άλλα μήπως στους λογισμούς μας. Μήπως τελικά δεν φταίνε μόνο οι συνθήκες, οι άλλοι αλλά κι' εμείς ή μόνο εμείς ;
Μια τέτοια ομολογία αναπόφευκτα θα οδηγούσε στη διατύπωση νέων αιτημάτων που θα συμπυκνώνονταν σε ένα και μόνο σύνθημα:
Σύνθημα που δεν είναι πρωτάκουστο στην ιστορία των κινημάτων, έχοντας
διατυπωθεί σαν αναγκαιότητα στο προχώρεμα κάθε κοινωνικής
εξέγερσης. Ίσως και μόνο η διατύπωσή του νάναι η απολύτρωση για το
κίνημα που θέλουμε να υπηρετήσουμε.
Να σπάσουμε λοιπόν τις αλυσίδες με τις οποίες έχουμε δεθεί και δέσει και το κίνημα. Η σκέψη όπως είπα δεν είναι νεοφανής. Όλοι θυμώμαστε την πολιτιστική επανάσταση στην Κίνα του Μάο τσε Τούγκ, άλλοι ως φωτεινό παράδειγμα αναγέννησης της επανάστασης, άλλοι πιο επικριτικά. Οι δεύτεροι ερμηνεύοντας την πολιτιστική επανάσταση ως ευκαιρία να εκκαθαρισθούν οι μανδαρίνοι του κόμματος που εποφθαλμιούσαν την εξουσία.
Όποια εκδοχή και αν ισχύει μένει μια αλήθεια. Ότι το όποιο άλμα στο Αύριο, η όποια έφοδος στα χειμερινά ανάκτορα προϋποθέτει την διαρκή αναζήτηση της ελευθερίας από τα δεσμά που μας δένουν. Προϋποθέτει πως το Όνειρο που κάποτε μας ξύπνησε είναι το παρόν και όχι το παρελθόν μας. Προϋποθέτει την εγρήγορση του νού, την ενόραση της ψυχής.
Εμείς λοιπόν οι μανδαρίνοι στο χώρο της πολιτικής σκέψης, στο χώρο των κινημάτων, στο χώρο της πολυποίκιλης αριστεράς, ας δηλώσουμε κάποτε πως η εξουσία στο μαγαζί του ενός τετραγωνικού μέτρου, ίσαμε το μπόϊ της σκιάς μας δηλαδή, δεν είναι το όνειρό μας, αλλά οι αλυσίδες μας που θέλουμε να φορέσουμε σε όσο γίνεται περισσότερους. Κι' ας μετρήσουμε επιτέλους το μπόϊ της σκέψης μας.
Προς το παρόν αυτή μια ανατροπή έχει γίνει, άσχετο αν εμείς οι μανδαρίνοι της επανάστασης δεν τόχουμε αντιληφθεί. Και έχει γίνει σε χρόνους ανύποπτους, έχοντας βαδίσει στο δρόμο της εκτροπής προς τον φασισμό. Που μέρα με τη μέρα θα εξαπλώνεται σαν την πανούκλα σε όλη την κοινωνία και σε όλα της τα στρώματα.
Πως αλλοιώς να εξηγήσω πως σε τούτο τον κόσμο που παρατηρεί, είτε από τα πεζοδρόμια, είτε από την τηλεόραση, είτε ακόμη και με βαριά τα πόδια κατεβαίνει στους δρόμους, ότι ηχούν παράταιρα πολλά από τα συνθήματα της πολυποίκιλης αριστεράς, ότι τα εξουσιαστικά της καμώματα σπέρνουν θλίψη.
Μια εξαθλίωση τόσης έντασης που ούτε οι μουζίκοι της προεπαναστατικής Ρωσίας δεν απολάμβαναν. Ούτε επίσης οι Ισπανοί, οι Ιρλανδοί, οι Πορτογάλλοι, οι Ισλανδοί, οι Γάλλοι και πολλοί άλλοι λαοί, θύματα των πολιτικών της παγκόσμιας υπερσυσώρευσης του χρήματος για τους ελάχιστους και της εξαθλίωσης για τα μερικά δις πληθυσμού της γής.
Και αναπόφευκτα αυτή η σύγκριση είναι που μας τσακίζει. Είναι αυτή που μετά από κάθε διαδήλωση κατεβάζει τα κεφάλια, καταχωρεί στα κρυφά μια ακόμη ήττα, επισωρεύει μέσα μας μια ακόμη δόση απόγνωσης και απογοήτευσης. Επιταχύνοντας την αφομοίωση του Έξω στο Μέσα μας, εξαερώνοντας το στερεό της διάχυτης δυστυχίας ώστε να εισχωρήσει ανεμπόδιστα όχι μόνο στο σώμα μας, αλλά στο νού και στην ψυχή μας.
Αυτή η σύγκριση όμως κάποτε θα έπρεπε και να μας προβληματίσει. Βάζοντας κάποια άλλα μήπως στους λογισμούς μας. Μήπως τελικά δεν φταίνε μόνο οι συνθήκες, οι άλλοι αλλά κι' εμείς ή μόνο εμείς ;
Μια τέτοια ομολογία αναπόφευκτα θα οδηγούσε στη διατύπωση νέων αιτημάτων που θα συμπυκνώνονταν σε ένα και μόνο σύνθημα:
ν' ανατρέψουμε τους εαυτούς μας πρώτα και μετά τους άλλους !
Να σπάσουμε λοιπόν τις αλυσίδες με τις οποίες έχουμε δεθεί και δέσει και το κίνημα. Η σκέψη όπως είπα δεν είναι νεοφανής. Όλοι θυμώμαστε την πολιτιστική επανάσταση στην Κίνα του Μάο τσε Τούγκ, άλλοι ως φωτεινό παράδειγμα αναγέννησης της επανάστασης, άλλοι πιο επικριτικά. Οι δεύτεροι ερμηνεύοντας την πολιτιστική επανάσταση ως ευκαιρία να εκκαθαρισθούν οι μανδαρίνοι του κόμματος που εποφθαλμιούσαν την εξουσία.
Όποια εκδοχή και αν ισχύει μένει μια αλήθεια. Ότι το όποιο άλμα στο Αύριο, η όποια έφοδος στα χειμερινά ανάκτορα προϋποθέτει την διαρκή αναζήτηση της ελευθερίας από τα δεσμά που μας δένουν. Προϋποθέτει πως το Όνειρο που κάποτε μας ξύπνησε είναι το παρόν και όχι το παρελθόν μας. Προϋποθέτει την εγρήγορση του νού, την ενόραση της ψυχής.
Εμείς λοιπόν οι μανδαρίνοι στο χώρο της πολιτικής σκέψης, στο χώρο των κινημάτων, στο χώρο της πολυποίκιλης αριστεράς, ας δηλώσουμε κάποτε πως η εξουσία στο μαγαζί του ενός τετραγωνικού μέτρου, ίσαμε το μπόϊ της σκιάς μας δηλαδή, δεν είναι το όνειρό μας, αλλά οι αλυσίδες μας που θέλουμε να φορέσουμε σε όσο γίνεται περισσότερους. Κι' ας μετρήσουμε επιτέλους το μπόϊ της σκέψης μας.
Προς το παρόν αυτή μια ανατροπή έχει γίνει, άσχετο αν εμείς οι μανδαρίνοι της επανάστασης δεν τόχουμε αντιληφθεί. Και έχει γίνει σε χρόνους ανύποπτους, έχοντας βαδίσει στο δρόμο της εκτροπής προς τον φασισμό. Που μέρα με τη μέρα θα εξαπλώνεται σαν την πανούκλα σε όλη την κοινωνία και σε όλα της τα στρώματα.
Πως αλλοιώς να εξηγήσω πως σε τούτο τον κόσμο που παρατηρεί, είτε από τα πεζοδρόμια, είτε από την τηλεόραση, είτε ακόμη και με βαριά τα πόδια κατεβαίνει στους δρόμους, ότι ηχούν παράταιρα πολλά από τα συνθήματα της πολυποίκιλης αριστεράς, ότι τα εξουσιαστικά της καμώματα σπέρνουν θλίψη.
Και θα επαναλάβω το χιλιοειπωμένο: Η Αριστερά στην 3η χιλιετία μόνο ως δύναμη ηθικής ανατροπής μπορεί να υπάρξει !
Ας ανατρέψουμε εμάς πρώτα. Για να μπορέσουμε μια μέρα να ανατρέψουμε τους άλλους.