Ανθρώπινα ερείπια στα γκέτο των αστέγων
ΟΙ ΑΘΛΙΟΙ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ
«Αόρατος εκεί μπροστά, μόνος μέσα στους μόνους/κι η φτώχεια σου ατέλειωτη, ζωή που δεν περνάει».
Αυτοί οι στίχοι έρχονται στο μυαλό, την ώρα που αντικρίζει κανείς τα μάτια του 25χρονου Αλί, μαύρα σαν... τον κόσμο του, να σε κοιτούν στα παραπήγματα της «Columbia». Πέντε άνθρωποι μαζί, πάνω στα ερείπια του παλιού και ιστορικού κτιρίου της δισκογραφικής εταιρείας, κρυμμένοι πίσω από μπάζα, σκουπίδια, μοναξιά, εγκατάλειψη και ένδεια που τσακίζει τον νου.
Πέντε μπροστά κι άλλοι 30 από πίσω, στη μεγάλη έκταση του «κλασικότερου εργοστασίου μουσικής», παλεύουν να ζήσουν μια ζωή που δεν τη θέλουν ούτε οι ίδιοι! Δίχως φως, σχεδόν ανύπαρκτοι και ξεχασμένοι ίσως και από τον Θεό. Τον τελευταίο χρόνο, δεν είναι λίγα τα βράδια που στα χαλάσματα τρυπώνουν κι Ελληνες άστεγοι. Αθέατες σκιές σε άγριες νύχτες.
Και να ήταν μόνο η «Columbia», όλη η Αθήνα γέμισε πόνο. Ιδια η εικόνα και στον καταυλισμό της Πεντέλης. Ανάμεσα στις παράγκες ζουν μετανάστες, δίνοντας καθημερινές άνισες μάχες με το κρύο και την πείνα. Οι άστεγοι πληθύνονται κι οι τρύπες της Αττικής γεμίζουν «ανθρώπινα κουφάρια».
Κοινωνικό τέλμα
Στον δρόμο που άλλοτε άραζε η κούρσα του Τόλη Βοσκόπουλου κι εμφανιζόταν λαμπερή η Μαρινέλλα, στους διαδρόμους που η φωνή του Στέλιου Καζαντζίδη αντηχούσε τραγούδια για τη φτωχολογιά, εκεί σε αυτά τα μέρη, απλώνεται σήμερα... το τέλος της αξιοπρέπειας. Γιατί αυτοί που μένουν εκεί, αποδεικνύουν το τέλμα της κοινωνίας, που επιτρέπει στον άνθρωπο να χάνει την ανθρώπινη υπόστασή του.
Οι περισσότεροι... ένοικοι της «Columbia» προέρχονται από αφρικανικές χώρες, κυρίως Αλγερία, Σουδάν και Ερυθραία. Οπως λένε στο «Εθνος της Κυριακής», τρώνε από τα σκουπίδια και ζεσταίνονται με αυτοσχέδια μαγκάλια. Πλάι στους μισογκρεμισμένους τοίχους, στρώνουν χαρτόκουτα και κοιμούνται, ενώ όταν βρέχει η λάσπη... γίνεται προσκεφάλι τους. Φυσικά ούτε κουβέντα για σεντόνια και κουβέρτες.
Τη μέρα που τους συναντήσαμε, ήταν χαρούμενοι γιατί βρήκαν ένα πακέτο φακές, και το μαγείρευαν... ευτυχισμένοι που υπήρχε φαγητό! Πριν από έναν χρόνο, η μεγάλη αστυνομική επιχείρηση τους έδιωξε για λίγα βράδια, αλλά επέστρεψαν γιατί και η κόλαση... μπορεί να είναι ωραία.
Ο Μοχάμεντ, ο Αχμέτ, ο Αλί και οι άλλοι είναι από το Σουδάν. Ζουν σχεδόν μόνιμα στο κτίριο. «Δεν έχουμε λεφτά. Δεν έχουμε πού αλλού να μείνουμε. Είμαστε άνεργοι. Η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη. Αλλά ούτε να γυρίσουμε στο Σουδάν μπορούμε. Εκεί υπάρχει εμφύλιος. Κάθε μέρα οι άνθρωποι σκοτώνονται. Εδώ τουλάχιστον δεν υπάρχει πόλεμος. Είμαι 5 χρόνια στην Ελλάδα και κάθε χρόνος είναι και ένα ακόμη μαρτύριο. Τα απογεύματα κατεβαίνουμε στην πλατεία Αμερικής, για να περνάει η ώρα μας και μήπως κάνουμε κάνα μεροκάματο», λέει ο Αλί Γιουσφάτ.
Τα τελευταία 2 χρόνια έχουν γίνει δεκάδες «σκούπες» για να απομακρυνθούν οι αλλοδαποί από το κτίριο, ωστόσο παρά τις συλλήψεις, οι μετανάστες επιστρέφουν ξανά εκεί. Οι κάτοικοι του Περισσού διαμαρτύρονται, και έχουν το δίκιο τους, καθώς η περιοχή έχει γίνει χωματερή, αλλά λύση δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα, ούτε για τους αλλοδαπούς ούτε για το κτίριο, παρότι αποφασίστηκε για πολλοστή φορά η αξιοποίησή του ως μουσείο.
«Columbia»
Οι περιπέτειες του ιστορικού κτιρίου
Το συγκρότημα επί της λεωφόρου Ηρακλείου άρχισε να κατασκευάζεται το 1928 και ολοκληρώθηκε στα τέλη του 1930. Η μεγάλη ανάπτυξη για την «Columbia» ήρθε μετά την Απελευθέρωση και το 1978 έφτασε να απασχολεί 350 άτομα. Οι ηχογραφήσεις σταμάτησαν το 1983 και 9 χρόνια αργότερα μπαίνει το οριστικό λουκέτο. Από τις αρχές της δεκαετίας του '90 χρονολογούνται οι πρώτες ανεπίσημες πληροφορίες για την ανοικοδόμηση του οικοπέδου. Τον Μάρτιο του 2006, με απόφαση του τότε υπ. Πολιτισμού, κηρύχτηκαν διατηρητέα μόνον το κεντρικό κτίριο και η εμβληματική πύλη.
Η Επιτροπή κατοίκων της περιοχής προσέφυγε στο ΣτΕ και δικαιώθηκε. Πριν από λίγο καιρό, το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων γνωμοδότησε ομόφωνα υπέρ της έγκρισης της Στρατηγικής Μελέτης, με τους όρους να συμπεριληφθεί στη μελέτη η χρήση του κτιρίου ως μουσείου.
Οι «κολασμένοι» Κούρδοι της Πεντέλης
Τις υποσχέσεις για λυόμενα αντικατέστησαν... μηνύσεις
Στα λείψανα του καταυλισμού που κατακάηκε τον Αύγουστο του 2009 εξακολουθούν να βρίσκουν καταφύγιο περίπου 60 Κούρδοι πολιτικοί πρόσφυγες, στην Πεντέλη. Ο καταυλισμός βρίσκεται σε έκταση της Μονής Πεντέλης και υπάρχει από το 1997. Στην αρχή λειτουργούσε υπό την αιγίδα των Γιατρών του Κόσμου, το 2003 όμως εγκαταλείφτηκε από την οργάνωση. Από τότε διαλύθηκαν όλες οι υποδομές και διεκόπησαν όλες οι παροχές ρεύμα, φάρμακα, τρόφιμα κ.ά.
Η φωτιά του 2009 ήρθε για να αποτελειώσει τον πρόχειρο οικισμό. Τα σημερινά καταλύματα είναι ό,τι απέμεινε από τα κτίσματα της κατασκήνωσης της Αγροτικής Τράπεζας και από τα 24 κοντέινερ, τα οποία σάρωσε η πυρκαγιά του 2009.
Μαζί κάηκαν και όλα τα δένδρα και σήμερα στο γυμνό τοπίο ξεπροβάλλουν τα καμένα κουφάρια τους. Μάλιστα αυτόπτες μάρτυρες έλεγαν τότε ότι ο καταυλισμός κάηκε από δολιοφθορά, καθώς η φωτιά εξελισσόταν σε αντίθετη από τον καταυλισμό κατεύθυνση, όταν ακούστηκε μία έκρηξη και ακολούθως τυλίχθηκε στις φλόγες.
Το 2009 ο καταυλισμός των Κούρδων αριθμούσε 120 άτομα, ενώ τώρα έχουν απομείνει οι μισοί και προσπαθούν να επιβιώσουν. Εκτός από τη φτώχεια, έχουν να αντιμετωπίσουν και μηνύσεις. Με αφορμή την κατασκευή μιας αυτοσχέδιας παράγκας μέσα στον καταυλισμό, το Δασαρχείο μήνυσε κάποιους για καταπάτηση δασικής έκτασης.
Το συγκεκριμένο κατάλυμα κρίθηκε κατεδαφιστέο, ενώ η δίκη, αρχικά προγραμματισμένη για τον Δεκέμβριο του 2010, δεν έχει γίνει ακόμη.
Ο Μακουάν είναι ένας από τους Κούρδους που μηνύθηκε από το Δασαρχείο. Κατάγεται από ένα ορεινό χωριό του Ιράκ. Μόλις μας είδε μας κάλεσε στο φιλικό κατάλυμά του, μας κέρασε τσάι και όπως αφηγείται σε άπταιστα ελληνικά: «Ζω δεκαεπτά χρόνια στην Ελλάδα. Εδώ και χρόνια μας είχαν πει ότι θα φέρουν λυόμενα στον καταυλισμό για να ζήσουμε πιο ανθρώπινα, αλλά περνάνε τα χρόνια και δεν έχει γίνει τίποτα. Το μόνο που έγινε είναι ότι έχει μηνύσει ορισμένους από εμάς το Δασαρχείο για καταπάτηση δασικής έκτασης. Το δικαστήριο αναβλήθηκε. Δεν ξέρουμε τι θα γίνει. Είμαι άνεργος και δεν έχω χρήματα για δικαστήρια».
Εμειναν στα λόγια
Για την επίλυση του ζητήματος της διαμονής των Κούρδων δόθηκαν πολλές υποσχέσεις. Συγκεκριμένα το 2010, μετά την πυρκαγιά, ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος είχε δηλώσει ότι θα φροντίσει ώστε οι πρόσφυγες αυτοί να στεγαστούν σε άλλο σημείο, εντός της Πεντέλης, για να μη χάσουν τις δουλειές τους, και είχε καλέσει την τότε κυβέρνηση να τους παράσχει λυόμενες κατοικίες, αντικαθιστώντας αυτές που είχαν καεί.
Ωστόσο οι υποσχέσεις δεν πραγματώθηκαν ποτέ, κανένας φορέας δεν ενδιαφέρθηκε μέχρι τώρα και οι Κούρδοι εξακολουθούν να επιβιώνουν σε αντίξοες συνθήκες. Μόνο οι κάτοικοι της περιοχής βοήθησαν τις οικογένειες των Κούρδων. Ομως αυτό δεν αρκεί...
ΒΙΒΙΑΝ ΜΠΕΝΕΚΟΥ - ΔΙΟΝΥΣΙΑ ΛΑΓΙΟΥ