της Λιάνας Γούτα





Ποιον πολίτη και ποιον πολιτικό θα βρει κανείς σήμερα στην Ελλάδα να θεωρεί τους νόμους και την τήρησή τους κορυφαία υποχρέωσή του και θεμελιακό στοιχείο της δημοκρατίας; Ελάχιστους φοβάμαι, στη χώρα που κατά τα άλλα καμαρώνει για την ιστορία της, μια ιστορία που μας διδάσκει ότι 2,500 χρόνια πριν, ένας Έλληνας, ο Σωκράτης ήπιε το κώνειο, διδάσκοντας δια του παραδείγματός του όχι μόνο τους μαθητές του αλλά την ανθρωπότητα όλη για την αξία της τήρησης των νόμων.

Αντιθέτως, στην Ελλάδα του σήμερα, όπου καταρρέουν τα πάντα, στάσεις ζωής όπως αυτές του Σωκράτη, αν δε μοιάζουν με ανέκδοτο, είναι τουλάχιστον «ρομαντικές», «αστείες» και «αφελείς».

Γιατί είναι αλήθεια πως τις τελευταίες δεκαετίες, η τήρηση των νόμων έχει καταλυθεί προ πολλού. Αντ' αυτής, θεωρούνταν είτε «μαγκιά» το να ξεφεύγει κανείς από την εφαρμογή τους είτε αφέλεια η οικειοθελής τήρησή τους, παρά τις συνεχείς αναφορές μας στο ένδοξο παρελθόν της ελληνικής δημοκρατίας και πολιτισμού.

Γιατί σε καιρούς μίζερους και σε στιγμές «φτώχειας» πάσης φύσεως, πνευματικής, ηθικής, προσφάτως ακόμα και οικονομικής, κι αυτό το στήριγμα της εθνικής περηφάνιας για τα αρχαιοελληνικά ιδεώδη φαίνεται να χάνεται.

Και χάνεται με τέτοιο τρανταχτό και θορυβώδη τρόπο, που μοιάζει να προκαλεί ντροπή και όνειδος για την κατάντια και τον ξεπεσμό. Δεν είναι που κάποια οικονομικά μεγέθη αστόχησαν και κάποιες προβλέψεις έπεσαν έξω. Είναι που ύψιστες αξίες του πολιτισμού και της δημοκρατίας φαίνεται να... έχουν πάει περίπατο στην Ελλάδα του 2011. Όχι βέβαια μόνο τώρα, αλλά με έναν κρυφό και ύπουλο τρόπο, εδώ και δεκαετίες διαβρώθηκαν τα θεμέλια όλης της κοινωνίας, αλλά και της πολιτικής ζωής του τόπου.

Χαρακτηριστικότερο ίσως παράδειγμα ξεπεσμού της πολιτικής ζωής η χαλάρωση κάθε μορφής νομιμότητας και η οργή που αυτή ξεσήκωσε προς πάσα κατεύθυνση. Μίζες τεραστίων ποσών που αποτελούν πρωτοσέλιδα εδώ και χρόνια, τεράστιες περιουσίες πολιτικών που αποκτήθηκαν με τρόπο άγνωστο και αδιαφανή, ποινές που δεν εφαρμόζονται ή ποινές που φαντάζουν γελοίες μπροστά στη σοβαρότητα των αδικημάτων και τέλος, μια πρωτοφανής νομική προστασία των πολιτικών που καταλύει κάθε έννοια ισονομίας σε σχέση με τον απλό πολίτη και προκαλεί το κοινό αίσθημα πυροδοτώντας θυμό που γίνεται κάθε μέρα και πιο έντονος και δυστυχώς ανεξέλεγκτος.

Ακατάσχετη φοροδιαφυγή, παράνομη δόμηση σε όλες τις πόλεις και σε όλη την ύπαιθρο, καταπατήσεις, ανασφάλιστη εργασία, φακελάκια σε γιατρούς και δημοσίους λειτουργούς, παράνομη στάθμευση, σβήσιμο κλήσεων, μεταθέσεις «κολλητών» σε πανεπιστήμια, στρατό και δημόσιο, μικρές και μεγάλες παραβάσεις κάθε μέρα, σε κάθε τι.

Κομμάτι της καθημερινότητας του σύγχρονου Έλληνα, συστατικό συχνά της επιτυχίας του, της πολυτελούς διαβίωσής του, του χλιδάτου «καγιέν» του ή ίσως μερικές φορές και απλά συστατικό της επιχειρηματικής του επιβίωσης σε έναν επαγγελματικό στίβο όπου οι κανόνες της νομιμότητας και του υγιούς ανταγωνισμού ήταν μόνο για τους αφελείς. Και βεβαίως όλο αυτό το σύστημα τράφηκε και συντηρήθηκε από τον πολιτικό κόσμο, με εξυπηρετήσεις, ρουσφέτια, ανταλλάγματα είτε σε... «είδος» είτε σε ψήφους.

Όλοι έχουμε το μερίδιο μας σε αυτή την κατάντια, το δίχως άλλο. Αλλά, σήμερα στην εποχή της καταρράκωσης και μιας οικονομικής εξαθλίωσης που χτυπάει την πόρτα όχι μόνο των χαμηλοσυνταξιούχων και των μισθωτών αλλά απλώνεται σε ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας που μέχρι χθες ένοιωθαν απόλυτα ασφαλή, σήμερα λοιπόν, αν αρχίζαμε από λευκό χαρτί τον επαναπροσδιορισμό της νομιμότητας και της ηθικής κάθαρσης, θα απαιτούσαμε αυτή να άρχιζε από την κορυφή του παγόβουνου, από τους πολιτικούς. Γιατί δεν είναι δυνατόν στον πολίτη που δεν πληρώνει το εισιτήριο του μετρό να επιβάλλεται πρόστιμο 60 φορές μεγαλύτερο της αξίας του εισιτηρίου, αλλά όταν ένας πρώην υπουργός παραδέχεται αποδοχή «μαύρου χρήματος» 200,000 ευρώ, να τιμωρείται με πρόστιμο... 7,500 ευρώ, ούτε το 4% δηλαδή της αξίας της απάτης, κι αυτά με αναστολή, που μάλλον ποτέ δε θα πληρώσει!

Αλλά δεν είναι μόνο τα οικονομικά μεγέθη που παίζουν ρόλο και που πραγματικά έχουν εξοργίσει και έχουν προκαλέσει το δημόσιο αίσθημα. Είναι και τα θέματα αρχής επίσης. Ούτε μια κλήση της τροχαίας, ούτε ένα πρόστιμο μικρής αξίας δε θα έπρεπε να χαρίζεται στον πολιτικό. Αντιθέτως η εφαρμογή των νόμων θα έπρεπε να είναι αυστηρότερη για αυτούς και οι ποινές πολλαπλάσιες, μιας και διαχειρίζονται τις τύχες μας, όχι μόνο νομοθετώντας και αποφασίζοντας, αλλά διαχειριζόμενοι και το δημόσιο χρήμα. Γιατί η ανομία στα χέρια τους δε κάνει κακό μόνο σε έναν, στον αντίδικο τους πιθανώς, αλλά έχει πολλαπλασιαστική δύναμη και βλάπτει μια κοινωνία ολόκληρη και ουσιαστικά και σημειολογικά. Και ας μην καταφεύγουμε στα απλοϊκά επιχειρήματα που ακούγονται κατά καιρούς ότι η ψήφος εξιλεώνει, απαλλάσσει και βάζει τον πολιτικό υπεράνω των νόμων, γιατί τότε είμαστε μόνο ένα βήμα πριν από την κατάλυση της ισονομίας, και άρα της δημοκρατίας.

Σήμερα που έχουμε φτάσει στο μη περαιτέρω, είναι ίσως αναγκαίο να αναζητήσουμε όλοι μέσα μας την ρομαντική, σωκρατική μας πλευρά και να συμβάλλει ο καθένας από μας στην αναστήλωση της κοινωνίας μας. Την πολιτική αναστήλωση, την οικονομική αναστήλωση, την προσωπική αναστήλωση. Η λύση υπάρχει και είναι γραμμένη με το πιο ανεξίτηλο μελάνι... στο «γενετικό υλικό» μας. Οφείλουμε να το αναζητήσουμε και να οδηγηθούμε από αυτό!

Σας ευχαριστώ για την επίσκεψη σας...