Τo έμφραγμα του μυοκαρδίου αποτελεί σήμερα την συχνότερη αιτία θανάτου στις ηλικίες άνω των 40 ετών. Πρόκειται για νέκρωση τμήματος του μυοκαρδίου η οποία οφείλεται σε απόφραξη μιάς ή περισσοτέρων στεφανιαίων αρτηριών.

Οι στεφανιαίες αρτηρίες είναι τα αγγεία που προσκομίζουν τα αίμα στα τοιχώματα της καρδιάς (αιμάτωση του καρδιακού μυός). Είναι δυο αγγεία, η δεξιά και η αριστερή στεφανιαία αρτηρία, τα οποία εκφύονται από τη ρίζα της αορτής. Εν συνεχεία διακλαδίζονται, εξασφαλίζοντας την πλήρη άρδευση των καρδιακών τοιχωμάτων.

Απόφραξη κάποιας στεφανιαίας αρτηρίας ή κλάδου της, έχει ως επακόλουθο την οξεία διακοπή αρδεύσεως, δηλαδή την οξεία ισχαιμία, το έμφραγμα.
Η απόφραξη, οφείλεται συνήθως στην ανάπτυξη θρόμβου σε ήδη σχηματισμένη αθηρωματική πλάκα επί του στεφανιαίου τοιχώματος. Οι ανάπτυξη μιάς τέτοιας πλάκας στο τοίχωμα του στεφανιαίου αγγείου, έχει μεν ήδη προκαλέσει στένωση του αυλού του συκεκριμένου, πλήν όμως δε χωρίς την εκδήλωση οξείας διακοπής της ροής του αίματος (έμφραγμα). Τούτο διότι, είτε είναι εφικτή η ροή του αίματος (άρδευση) διά του στενωμένου αυλού, είτε έχει σταδιακά αναπτυχθεί ένα περιφερικό δίκτυο μικρών αγγείων, τα οποία παρακάμπτουν την στένωση, εξασφαλίζοντας κάποιου βαθμού αιμάτωση.

Η απότομη διακοπή της αρδεύσεως (αιματώσεως), προέρχεται από τη ρήξη της ινώδους κάψας της πλάκας και την δημιουργία τοπικής εξελκώσεως, τοπικής τοιχωματικής αιμορραγίας και τελικώς τελικώς τοπικού θρόμβου.
Εκλυτικοί παράγοντες για την εγκατάσταση εμφράγματος, μπορεί να είναι:

• Η έντονη σωματική προσπάθεια

• Η έντονη συγκίνηση και γενικότερα η ένταση (stress)

• Τα πλούσια λιπαρά γεύματα

Σημαντικό για την αντιμετώπιση του εμφράγματος είναι η αναγνώριση του. Ο ασθενής μπορεί να παραπονείται:

• Για έντονο άλγος ή δυσφορία στο θώρακα. Το άλγος μπορεί να εμφανίζεται ως σφίξιμο, κάψιμο, ή ως αίσθημα πίεσης στο στήθος. Σε πολλές περιπτώσεις ο πάσχων χαρακτηριστικά σφίγγει τη γροθιά του στο κέντρο του θώρακα. Το άλγος μπορεί να εντοπίζεται στο κέντρο του θώρακα, αλλά μπορεί και να ακτινοβολεί (επεκτίνεται) στην κάτω γνάθο, στον τράχηλο, στην πλάτη, στον αριστερό ώμο ή στο αριστερό άνω άκρο. Σπανιότερα ακτινοβολεί στους καρπούς και στους αγκώνες. Κάποιες φορές επεκτείνεται στο επιγάστριο.
• Για ζάλη, αδυναμία, εφίδρωση και δύσπνοια.
• Σπανιότερα εμφανίζεται ναυτία, έμετος και ωχρότητα προσώπου.
• Εάν ο ασθενής πάσχει από στεφανιαία νόσο (εκδηλώνει στηθαγχικά άλγη), θα παραπονεθεί ότι το συγκεκριμένο άλγος, είναι εντονότερο από κάθε προηγούμενη φορά.
• Σε πάσχοντες από σακχαρώδη διαβήτη, τα συμπτώματα μπορεί να είναι ήπια και χωρίς την συνήθη θορυβώδη εικόνα («βουβά» εμφράγματα).
Το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου είναι μια εξαιρετικά επείγουσα κατάσταση, που χρήζει άμεσης νοσοκομειακής φροντίδας. Συνεπώς:

- Απαιτείται άμεση μεταφορά του ασθενούς σε Νοσοκομείο.

- Γίνεται προσπάθεια ώστε ο ασθενής να καθησυχασθεί και να παραμένει ήρεμος.

- Επιλέγεται μία άνετη θέση ιά τον ασθενή.

- Χαλαρώνονται τυχόν πιεστικά ρούχα.

- Γίνεται χορήγηση οξυγόνου, εφ΄όσον διατίθεται.

- Αν πρόκειται για άτομο που πάσχει από γνωστή καρδιακή νόσο με συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή, μέχρι να γίνει η διακομιδή του σε νοσοκομείο, ενημερώνεται ο θεράπων ιατρός του, το ΕΚΑΒ, ή το Θεραπευτήριο που θα τον υποδεχθεί.

Πηγη