Ιστορικό

Το Α και το Ω στην ιατρική είναι η λήψη ενός καλού ιστορικού από το γιατρό. Αυτό τι σημαίνει; Σημαίνει πως πριν προχωρήσει κανείς σε πολλές εξετάσεις θα πρέπει να επισκεφθεί ειδικό και να του πει όλα τα συμπτώματα, και να απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικές με την πάθησή του, το ατομικό ιστορικό, το οικογενειακό ιστορικό, συνήθειες, τρόπο ζωής κτλ. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων μπορεί η διάγνωση να μπει με ένα καλό ιστορικό.

Αιματολογικός έλεγχος

Όπως και στα περισσότερα προβλήματα υγείας, οι εξετάσεις αίματος είναι απαραίτητες. Με μια απλή αιμοληψία που κρατάει λίγα δευτερόλεπτα μπορεί να διαπιστωθεί αν υπάρχει κάποιο σοβαρό πρόβλημα και να κατευθυνθεί ο έλεγχος προς συγκεκριμένες εξετάσεις. Τις περισσότερες φορές, οι ασθενείς με χρόνια γαστρεντερικά ενοχλήματα δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερα ευρήματα στις εξετάσεις τους που να σχετίζονται με τα ενοχλήματά τους.

Εξέταση κοπράνων

Σε ένα αποστειρωμένο ποτηράκι που το προμηθευόμαστε από το φαρμακείο, βάζουμε ένα μικρό δείγμα κοπράνων. Τα κόπρανα πρέπει να πηγαίνουν αμέσως στο εργαστήριο αν πρόκειται για καλλιέργεια, γιατί η καθυστέρησή τους αλλοιώνει το αποτέλεσμα. Είναι εξέταση που γίνεται κυρίως όταν κάποιος έχει διάρροιες και όταν έχει αναιμία για να δούμε αν υπάρχει αίμα στα κόπρανα

Υπέρηχος άνω και κάτω κοιλίας

Είναι μια πολύ απλή και ανώδυνη εξέταση που γίνεται με το ασθενή ξύπνιο. Ο γιατρός τοποθετεί gel στο δέρμα για να μη παρεμβαίνει αέρας και ακουμπάει την κεφαλή του υπερήχου στην κοιλιά. Με τον υπέρηχο μπορούμε να δούμε όλα τα συμπαγή όργανα, δηλαδή το συκώτι, πάγκρεας, χοληδόχο κύστη και χοληδόχο πόρο, σπλήνα, νεφρά, ουρητήρες, ουροδόχο κύστη, προστάτη, μήτρα, σάλπιγγες και ωοθήκες. Δεν μπορεί να δει όργανα που έχουν αέρα μέσα όπως είναι το έντερο και το στομάχι. Με τον υπέρηχο φαίνονται κύστεις, πέτρες, όγκοι, και αιμαγγειώματα στα συμπαγή όργανα, το μέγεθος της αορτής καθώς και παρακολουθείται η πορεία της εγκυμοσύνης.
Είναι βασική εξέταση όταν κάποιος παραπονιέται για πόνους στην κοιλιά.

Αξονική και Μαγνητική Τομογραφία

Είναι εξετάσεις απλές και ανώδυνες και γρήγορες που γίνονται με το ασθενή ξύπνιο. Ο εξεταζόμενος ξαπλώνει σε ένα κρεβάτι, το οποίο μετακινείται προς την κεφαλή του αξονικού τομογράφου. Μπορεί να χρειαστεί να χορηγηθεί ενδοφλέβιο σκιαγραφικό. Την ώρα της εξέτασης ο ασθενής πρέπει να μείνει εντελώς ακίνητος. Στη μαγνητική τομογραφία ο ασθενής πρέπει να αφαιρέσει όλα τα μεταλλικά αντικείμενα. Αν πάσχει από κλειστοφοβία μπορεί να λάβει ένα ήπιο ηρεμιστικό πριν την εξέταση.
Οι εξετάσεις αυτές είναι πιο ειδικές, και μπορούν να δουν όλα τα όργανα της κοιλιάς όπως και ο υπέρηχος αλλά με μεγαλύτερη λεπτομέρεια και αντικειμενικότητα. Το στομάχι και το έντερο φαίνονται μόνο αν υπάρχει σοβαρή βλάβη. Μικρές βλάβες όπως έλκη, πολύποδες, γαστρίτιδα, κολίτιδα δεν φαίνονται σε αυτές τις εξετάσεις.
Η αξονική τομογραφία έχει ακτινοβολία, η μαγνητική όχι.

Γαστροσκόπηση

Απλή και γρήγορη εξέταση που βλέπει τον οισοφάγο, το στομάχι και την αρχή του λεπτού εντέρου. Πολλοί κάνουν την εξέταση ξύπνιοι. Ο ασθενής είναι ξαπλωμένος στο αριστερό πλάγιο και τοποθετείται στο στόμα ένα επιστόμιο. Είναι ανώδυνη, αλλά δυσκολεύει όσους έχουν έντονα αντανακλαστικά και γι αυτό και συνήθως γίνεται με μέθη, δηλαδή χορηγείται ενδοφλέβια ένα φάρμακο που χαλαρώνει τον εξεταζόμενο, και μπορεί και να κοιμηθεί ώστε να γίνει πιο καλή η εξέταση. Η μέθη είναι ασφαλής. Στη συνέχεια ο γιατρός εισάγει ένα μακρύ εύκαμπτο σωλήνα, το γαστροσκόπιο στο στόμα και το προωθεί μέχρι την αρχή του λεπτού εντέρου. Η εξέταση διαρκεί λίγα λεπτά και κατά τη διάρκεια της μπορούν να ληφθούν βιοψίες.
Με τη γαστροσκόπηση βλέπουμε αν υπάρχει γαστρίτιδα, έλκη, κιρσοί στον οισοφάγο, οισοφαγίτιδα, πολύποδες, όγκοι, ξένα σώματα, αγγιοδυσπλασίες κτλ.

Κολονοσκόπηση

Είναι μια εξέταση που θέλει προετοιμασία με καθαρτικά την προηγούμενη μέρα για να μπορεί ο γιατρός να δει όλο το έντερο καλά. Ο ασθενής ξαπλώνει στην αριστερή του πλευρά πάνω στο εξεταστικό κρεβάτι και χορηγείται μέθη δηλαδή όπως και στη γαστροσκόπηση, λαμβάνει ενδοφλέβια ένα φάρμακο για να γίνει ανώδυνα η εξέταση. Στη συνέχεια ο γιατρός εισάγει ένα μακρύ εύκαμπτο σωλήνα, το κολονοσκόπιο στον πρωκτό. Σιγά σιγά το προωθεί μέχρι να δει όλο το παχύ έντερο. Όταν υπάρχει ένδειξη μπαίνει και βλέπει και το λεπτό έντερο. Η διάρκεια της κολονοσκόπησης εξαρτάται από την κατασκευή του εντέρου του κάθε εξεταζομένου συνήθως διαρκεί από λίγα λεπτά ως μισή ώρα και κατά τη διενέργειά της μπορούν να ληφθούν βιοψίες και να γίνει αφαίρεση πολυπόδων.
Με την κολονοσκόπηση βλέπουμε αν υπάρχουν πολύποδες, κολίτιδα, έλκη, όγκοι, εκκολπώματα, φλεγμονές, αγγειοδυσπλασίες κτλ.

Αξονική Κολονογραφία ή Αξονική Κολονοσκόπηση

Είναι μια εξέταση που γίνεται όπως η αξονική τομογραφία αλλά απαιτεί προετοιμασία με καθαρτικά την προηγούμενη μέρα Αρχικά, τοποθετείται στο πρωκτό εύκαμπτος καθετήρας που χρησιμεύει για να βάζει αέρα στο έντερο, ώστε να διαταθεί και να φανεί καλά. Και χορηγείται ενδοφλέβιο σκιαγραφικό. Στη συνέχεια, λαμβάνονται εικόνες μπρούμυτα και ανάσκελα. Είναι εξέταση που προκαλεί λίγη ενόχληση λόγω του αέρα. Η εξέταση αυτή μπορεί να δείξει ότι και η απλή κολονοσκόπηση, αλλά δεν έχει τη δυνατότητα λήψης βιοψιών. Γίνεται όταν υπάρχει συνήθως αντένδειξη για κολονοσκόπηση.

Έλεγχος του λεπτού εντέρου με κάψουλα

Είναι πολύ εξειδικευμένη εξέταση και χρησιμεύει για τον έλεγχο του λεπτού εντέρου, που λόγω του μήκους του δεν μπορεί να εξεταστεί με ενδοσκόπιο. Η προετοιμασία περιλαμβάνει υδρική δίαιτα την προηγούμενη μέρα και χορήγηση ήπιου καθαρτικού φαρμάκου το προηγούμενο βράδυ ή κατά τη διάρκεια της εξέτασης. Ο ασθενής καταπίνει μια κάψουλα η οποία έχει κάμερα, και στέλνει το σήμα της σε ένα δέκτη καταγραφής που φοράει στη μέση του ο ασθενής. Όταν η κάψουλα αποβληθεί από τον πρωκτό, ο δέκτης συνδέεται με ηλεκτρονικό υπολογιστή και γίνεται ανάγνωση του βίντεο. Με την εξέταση αυτή μπορούμε να δούμε πολύποδες, φλεγμονές, έλκη, εκκολπώματα, αγγειοδυσπλασίες, όγκους κτλ. Δεν είναι εξέταση που γίνεται σε καθημερινή πράξη.

Μηνύματα που πρέπει να θυμόμαστε:

• Το Α και το Ω είναι το σωστή συλλογή πληροφοριών από το γιατρό.
• Ο υπέρηχος, η αξονική και η μαγνητική τομογραφία δεν είναι ειδικές εξετάσεις για τις παθήσεις του στομάχου και του εντέρου.
• Η γαστροσκόπηση και η κολονοσκόπηση είναι οι πιο ειδικές εξετάσεις για το πεπτικό σύστημα και γίνονται ανώδυνα με τη χορήγηση μέθης.

Πηγη