Τα αυτονόητα
Πρέπει να ομολογήσω ότι με έχω βαρεθεί τελευταία. Νιώθω ότι εδώ και μήνες γράφω περίπου τα ίδια πράγματα με διαφορετικά λόγια, και ίσως καμιά φορά και με τα ίδια λόγια. Αλλά νομίζω ότι είναι φυσικό, μέχρι κάποιο σημείο: Όταν γράφεις για όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια είναι πολύ δύσκολο να είσαι πιο πρωτότυπος από την πραγματικότητα, γιατί ξεπερνάει και την πιο αρρωστημένη φαντασία. Κι έτσι καταλήγεις να γράφεις πάνω-κάτω ό,τι έγραφες και χθες, και προχθές, και πριν από έναν χρόνο, αλλά και πάνω-κάτω ό,τι γράφει και αυτός στο blog του, και εκείνος στο Twitter, και η άλλη στη στήλη της. Γράφεις τα αυτονόητα.
Αμ έλα που φτάνει κάποια στιγμή που συνειδητοποιείς ότι δεν υπάρχει τίποτα αυτονόητο. Ότι όσο προφανές κι αν είναι κάτι που θα πεις, είναι μαθηματικά βέβαιο πως θα βρεθεί τουλάχιστον ένας άνθρωπος που θα διαφωνήσει μαζί σου, έστω κι αν έχεις τα καλύτερα αποδεικτικά στοιχεία, τα καλύτερα επιχειρήματα ή το καλύτερο μυαλό, και θα αντιπαραθέσει μία διαφορετική άποψη, ένα επιπλέον στοιχείο, ή έστω μία άναρθρη κραυγή αποδοκιμασίας. Κάνε το τεστ μόνος σου. Σκέψου κάτι τόσο αυτονόητο, που να μην μπορεί κανείς να το αμφισβητήσει. Και μετά κοίτα γύρω σου και βάλε τα κλάματα στη σκέψη ότι εκεί έξω υπάρχει κάποιος που θα αμφισβητήσει ακόμα και το ότι ο ήλιος ανατέλλει από την ανατολή. (“αυτά είναι μαλακίες, οι Άραβες τα έχουν βγάλει, και καλά ότι πρώτα πηγαίνει σε αυτούς ο ήλιος και μετά σε μας, έχει πάει στη Σαουδική Αραβία ο θείος του μπατζανάκη μου και μου είχε πει ότι ξημέρωνε πιο αργά απ’ό,τι στην Ελλάδα, άκου που σου λέω, δε σου λέω μαλακίες εγώ, είμαι σπουδαγμένος ναούμε, να σου πω και για τα πρωτόκολλα της Σιών;”
Θα μου πεις, “σιγά το παράξενο”. Επτά δισεκατομμύρια νοματαίοι στον κόσμο, δεν μπορεί τίποτα να θεωρείται αυτονόητο για όλους μας ανεξαιρέτως. Εντάξει, να το δεχτώ. Προφανώς θα υπάρχει και κάποια φυλή στον Αμαζόνιο ή την Αφρική που πιστεύει ότι η Γη έχει τριγωνικό σχήμα και γι’αυτό υπάρχουν ανηφόρες και κατηφόρες, ή μπορεί να υπάρχει καμία αίρεση στην Αμερική που να υποστηρίζει ότι ο άνθρωπος κατάγεται από τα τυρογαριδάκια, που κάποτε ήταν η κυρίαρχη μορφή ζωής στον πλανήτη. Να το περιορίσουμε έστω στην Ελλάδα; Δέκα εκατομμύρια άνθρωποι είμαστε, μέσες-άκρες τα ίδια βιώματα έχουμε, μια χούντα πάνω, έναν πόλεμο κάτω. Δε θα μπορούσαμε να συμφωνούμε στα βασικά;
Προφανώς και όχι, όπως φαίνεται κάθε μέρα εκ του αποτελέσματος. Ας δούμε μερικές “αυτονόητες” αλήθειες που τελικά δεν είναι και τόσο αυτονόητες. Και ποιες προτάσεις θα μπορούσαν να είναι πιο “αυτονόητες” από αυτές που περιέχονται στο Σύνταγμα της χώρας, τον απόλυτο νόμο του κράτους:
“Ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας”. ΟΧΙ. Αν είσαι πιο μελαμψός απ’όσο “πρέπει”, ή αν αντιτίθεσαι σε μία κατάχρηση εξουσίας, ή αν δεν έχεις γερό “βύσμα”, ή αν σε έχουν πάρει τα χρόνια και δεν είσαι πια παραγωγικός, τότε η αξία σου είναι πιο χαμηλή από την αξία των άλλων. Είναι ο καπιταλισμός, ηλίθιε. Δεν αξίζεις επειδή είσαι άνθρωπος, αλλά επειδή είσαι καταναλωτής, ή προϊόν.
“Οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου”. ΟΧΙ. Αν είσαι βουλευτής, ή συγγενής βουλευτή, ή φίλος βουλευτή, ή κατοικίδιο ζώο βουλευτή, ή ψηφοφόρος βουλευτή (με αυτή τη σειρά), τότε δεν είσαι ίσος με τους άλλους ενώπιον του νόμου. Είσαι ένα σκαλοπάτι πιο πάνω. Ή δύο. Ή μερικούς ορόφους πιο πάνω, σε μερικές περιπτώσεις.
“Οι Έλληνες πολίτες συνεισφέρουν χωρίς διακρίσεις στα δημόσια βάρη, ανάλογα με τις δυνάμεις τους”. ΟΧΙ. Αν είσαι καναλάρχης, εφοπλιστής, μεγαλοβιομήχανος και γενικά πολυεκατομμυριούχος, μπορείς να μη συνεισφέρεις και τίποτα, ρίχνοντας το βάρος σε όλους τους υπόλοιπους. Γιατί μπορείς.
“Κανένας δεν καταδιώκεται ούτε συλλαμβάνεται ούτε φυλακίζεται ούτε με οποιονδήποτε τρόπο περιορίζεται, παρά μόνο όταν και όπως ορίζει ο νόμος”. ΟΧΙ. Γιατί αν το “έγκλημά” σου είναι η αντίσταση κατά του φασισμού, μπορεί να βρεθείς σε ένα κελί με εγκαύματα από καμένα τσιγάρα, χωρίς νερό, χωρίς δικηγόρο και περικυκλωμένος από αστυνομικούς που σε απειλούν και σε χλευάζουν. “Όπως ορίζει ο νόμος”, δηλαδή.
Συγνώμη, αλλά βαρέθηκα. Αυτά είναι μόνο στα πέντε πρώτα άρθρα του Συντάγματος. Άμα συνεχίσω για ολόκληρο το Σύνταγμα, δε θα γράψω post, αλλά δωδεκάτομη εγκυκλοπαίδεια. Και να σκεφτείς ότι ακόμα δεν είπα τίποτα για το θέμα που με ώθησε να γράψω αυτό το post, που είναι τα γεγονότα στο θέατρο Χυτήριο, με αφορμή την παράσταση Corpus Christi. Ας δούμε λοιπόν κάτι άλλα “αυτονόητα” λέει το Σύνταγμα που έχει εφαρμογή σε αυτήν την περίπτωση:
“Η ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης είναι απαραβίαστη”. ΟΧΙ. Γιατί αν κάποιος τολμήσει να ανεβάσει ένα θεατρικό έργο με αναφορές στην επικρατούσα θρησκεία, ο καλός χριστιανός όχι μόνο δε θα πάει να το δει, αλλά θα πάει και να εμποδίσει όποιον επιχειρήσει να το δει. Γιατί έχουμε ανεξιθρησκεία, ρε πούστη μου.
“Η τέχνη και η επιστήμη, η έρευνα και η διδασκαλία είναι ελεύθερες”. ΟΧΙ. Τουλάχιστον ΟΧΙ αν τολμήσει οποιαδήποτε από αυτές να τα βάλει με την επικρατούσα θρησκεία, απ’ό,τι φαίνεται.
Είναι κι άλλα πολλά τέτοια “αυτονόητα” που πάντα βρίσκεται κάποιος να τα αμφισβητήσει. Το πρόβλημα είναι ότι ο διαιτητής που πρέπει να αποφασίσει ποιος από τους δύο έχει δίκιο είναι πουλημένος και σε αποβάλλει με κόκκινη κάρτα με την πρώτη ευκαιρία, χαϊδεύοντας στοργικά στο κεφάλι τον αντίπαλό σου.
Τόσοι αιώνες ανθρώπινου πολιτισμού, και πάλι δεν καταφέραμε να προχωρήσουμε αρκετά. Έχουμε συντάγματα, χάρτες δικαιωμάτων, οργανισμούς προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κι όμως είναι σαν να βρισκόμαστε ακόμα στην εποχή των σπηλαίων. Μερικοί άνθρωποι απλά δεν ενδιαφέρονται αν θα διαβάσουν κάτι στο Σύνταγμα, στον Ποινικό Κώδικα ή στο τελευταίο τεύχος του Μίκυ Μάους – αν δε θέλουν να το πιστέψουν και να το ενστερνιστούν, θα σκίσουν με μίσος το μιαρό φυλλάδιο και θα συνεχίσουν να το αμφισβητούν με ακόμα μεγαλύτερο σθένος.
Αυτονόητα δεν υπάρχουν πια. Μόνο ανόητοι σαν εμένα που δεν το είχαν ακόμα πάρει χαμπάρι.
thestranger