Του ΓΙΩΡΓΟΥ Χ.ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ


Η αμερικανική τράπεζα JP Morgan ανακοίνωσε αύξηση ρεκόρ των κερδών της κατά 12%, ήτοι 21,9 δις δολάρια, για το 2012. Για να αποδειχθεί ότι η οικονομική κρίση δεν είναι κρίση για όλους. Αντίθετα, κάποιοι κερδίζουν παραπάνω απ’ ότι κέρδιζαν πριν, εκμεταλλευόμενοι την κρίση, την οποία υπενθυμίζουμε πως οι ίδιες οι τράπεζες δημιούργησαν! Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κύκλος εργασιών της παραπάνω τράπεζας ήταν 97 δις δολάρια το 2012 έναντι 97,2 δις το 2011.

Αυτό φανερώνει ότι το ρεκόρ κερδοφορίας οφείλεται στη μεγιστοποίηση των αποδόσεων. Όλα αυτά καταδεικνύουν ότι έχουμε μία ριζική αλλαγή στη λειτουργία της οικονομίας, όπου τα χρήματα των τραπεζών δεν επενδύονται στην πραγματική οικονομία αλλά στην παραγωγή χρήματος από το χρήμα(πρόκειται δηλαδή για τον τζόγο του καπιταλισμού-καζίνο). Έτσι, έχουμε μία αλλαγή ρόλων.

Το χρήμα από συναλλακτικό μέσο, που ήταν πριν, έγινε σκοπός, και ένα συγκεκριμένο προϊόν της πραγματικής οικονομίας, όπως ένα δημητριακό, το σιτάρι, ας πούμε, έγινε το μέσο για το σκοπό που είναι πλέον η συσσώρευση χρήματος. Οδηγούμαστε, έτσι, στην παντοδυναμία του χρηματιστή(χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο), που δεν έχει δει ποτέ του ένα κόκκο σταριού(πραγματική οικονομία). Το ίδιο ισχύει και με τον αθλητισμό. Εγκαλούν φερ’ ειπείν τον ποδηλάτη Άρμστρονγκ ότι είχε ντοπαριστεί. Όμως δεν υπάρχει σήμερα αθλητής αυτού του μεγέθους, που δεν παίρνει αναβολικά. Κι αυτό γιατί ο σκοπός δεν είναι πια ο αθλητισμός ως ιδέα, αλλά η νίκη, που θα εξαργυρωθεί σε χρήμα.

Το χρήμα από μέσο, λοιπόν, γίνεται σκοπός, ενώ ο πραγματικός σκοπός γίνεται το μέσο. Κατ’ επέκταση, οι εργαζόμενοι, οι αθλητές, οι φοιτητές, οι γυναίκες, οι άντρες και γενικά όλοι όσοι αποτελούν την πολυάνθρωπη κατηγορία «κάτω» δεν είναι υποκείμενα αλλά «μέσα», και μάλιστα αναλώσιμα, ενός σταδίου του ανθρώπινου πολιτισμού και μιας ιστορίας που είναι το ατέλειωτο χρονικό θριάμβων των «εχόντων» στο μεγάλο συμπόσιο της κοινωνίας-ζούγκλας!

Σ’ αυτή την αντιπαραγωγική οικονομία και κοινωνία, όπου κυριαρχεί ο φετιχισμός του χρήματος(συσσώρευση για τη συσσώρευση), οι νέοι και οι νέες (60% άνεργοι) εκλαμβάνονται ως βάρος, ως λίπος που πρέπει να χάσει η επιχείρηση, η οικονομία και η κοινωνία για να εκσυγχρονιστεί!

Μάλιστα, οι εργαζόμενοι δεν θεωρούνται… εκμεταλλευόμενοι, αλλά ξεπερασμένοι, αδέξιοι και τεμπέληδες, που πρέπει να υποστούν τη βάσανο δύο κυρίαρχων «πνευματικοτήτων» της σύγχρονης εποχής, αυτή του λογιστή κι εκείνη του εφόρου.  Ό,τι υπερβαίνει αυτές τις δύο «πνευματικότητες» εξοβελίζεται ως ακαταλαβίστικος ελιτισμός και είναι εμπόδιο στη ρευστότητα της αγοράς καθώς και στη μικροφυσική της υπακοής.

 Ωστόσο, αυτό το οικονομικό και κοινωνικό μοντέλο δεν μπορεί να πάει πολύ μακριά. Γιατί λειτουργεί και πορεύεται ερήμην της συντριπτικής πλειοψηφίας των ανθρώπων και της ίδιας της κοινωνίας. Γι’ αυτό, αργά ή γρήγορα, θα καταρρεύσει, συμπαρασύροντας το χρήμα(ως σκοπό και αλόγιστη συσσώρευση) και την απόλυτη ατομικότητα.

Αυτό μόνο τυφλοί δεν το βλέπουν. Και μόνο ευήθεις δεν αντιλαμβάνονται ότι η ελπίδα πλέον βρίσκεται στον αγώνα για μια νέα σύνθεση που βρίσκεται απέναντι από το Αφηρημένο. Εκεί δηλαδή που κατοικεί το Συγκεκριμένο: στην πραγματική οικονομία και στην πραγματική ζωή.