«Η όπερα του Χίτλερ στη σκηνή του λυρικού θεάτρου του Γκέμπελς ανήμερα των γενεθλίων του Φύρερ: κακή ιδέα!».

Με αυτή τη φράση η γερμανική εφημερίδα «Die Welt» σχολίασε την πρόθεση του διευθυντή της βερολινέζικης Deutsche Oper, Κρίστοφ Σοϊφέρλε, να προγραμματίσει την πρεμιέρα της όπερας του Βάγκνερ «Rienzi» στις 20 Απριλίου, ανήμερα της επετείου γέννησης του δικτάτορα της ναζιστικής Γερμανίας.

Το γεγονός αυτό προκάλεσε τη σφοδρή αντίδραση του προσωπικού του θεάτρου αναγκάζοντας τον διευθυντή να μεταθέσει, τελικά, την πρεμιέρα για την επόμενη ημέρα.

Η αγάπη του Χίτλερ για τα έργα του Βάγκνερ είναι, ασφαλώς, γνωστή. Ωστόσο, ανάμεσά τους φέρεται να είχε ξεχωριστή προτίμηση για τον «Rienzi»- που αναφέρεται σε έναν μεσαιωνικό λαϊκό ήρωα της Ιταλίας ο οποίος ηγήθηκε εξέγερσης ενάντια στην αριστοκρατία – και τον θεωρούσε πηγή έμπνευσης για την πολιτική του.

Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η βρετανική εφημερίδα Τhe Independent «λέγεται ότι ο Χίτλερ αγαπούσε τόσο πολύ αυτή την όπερα ώστε στα 50ά του γενέθλια ζήτησε ως δώρο ένα χειρόγραφο της πρώτης παραγωγής το οποίο είχε μάλιστα μαζί του όταν αυτοκτόνησε το 1945».

Η Deutsche Oper είναι το μεγαλύτερο λυρικό θέατρο του Βερολίνου και το δεύτερο μεγαλύτερο της Γερμανίας. Στην διάρκεια του Γ΄ Ράιχ λειτούργησε υπό τον έλεγχο του υπουργού Προπαγάνδας του Χίτλερ, Γιόζεφ Γκέμπελς, και έπαιξε τον ρόλο του «προμαχώνα» της ναζιστικής κουλτούρας.

Μετά την επανένωση της Γερμανίας και καθώς η συζήτηση για τη δυνατότητα ή μη διατήρησης και των τριών λυρικών θεάτρων του Βερολίνου φούντωσε, η Deutsche Oper προσπάθησε να ασκήσει επιθετική επικοινωνιακή πολιτική προκειμένου να αυξήσει το κοινό της και, κατ΄επέκταση, να εξασφαλίσει την επιβίωσή της: για τον σκοπό αυτό «επιστράτευσε» γνωστές προσωπικότητες από τον χώρο της μόδας, των media κ.λπ. ως πρωταγωνιστές των διαφημιστικών της εκστρατειών.

Το επικείμενο ανέβασμα του «Rienzi», πάντως, δεν προκαλεί για πρώτη φορά αναταράξεις στο εν λόγω θέατρο. Η Deutsche Oper βρέθηκε στο κέντρο σφοδρής διαμάχης και το 2006 με αφορμή μια παραγωγή του «Ιδομενέα» του Μότσαρτ που παρουσίαζε επί σκηνής τον Μωάμεθ με κομμένο το κεφάλι.

Γερμανοί πολιτικοί είχαν ζητήσει τη ματαίωση της παράστασης καθώς φοβούνταν επιθέσεις ισλαμιστών αλλά, ύστερα από ένα διάστημα έντονων αντεγκλήσεων, η όπερα ανέβηκε κανονικά, δύο μήνες αργότερα απ΄ό,τι είχε αρχικά προγραμματιστεί.