Του ΓΙΩΡΓΟΥ Χ.ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ



«Κατανοούμε τη δυσκολία των πολιτών να πληρώσουν τους φόρους τους», λένε με ύφος τεθλιμμένου συγγενούς κυβερνητικά στελέχη, ενώ την ίδια στιγμή με αναισθησία εκατό ελεφάντων ισχυρίζονται ότι ο κατώτατος μισθός των 580 ευρώ (μικτά) είναι υψηλός και πρέπει να μειωθεί! Οι ίδιοι είναι έτοιμοι να αναβάλουν επί ένα έτος το φόρο 20% επί των τηλεοπτικών διαφημίσεων και, συγχρόνως, να επιβάλλουν και νέους, επαχθέστερους φόρους στους μισθωτούς και τους συνταξιούχους.

Η ευαισθησία τους από τον πύργο της εξουσίας τους μοιάζει να έχει δύο μέτρα και δύο σταθμά: ανύπαρκτη για τους «κάτω» και υπερβολική για τους ισχυρούς. Έτσι, τα συνήθη υποζύγια θα υφίστανται τα βάρη μέχρι τελικής εξόντωσης. Και η νεαρή Ισπανίδα, η Beatriz Talegon θα επιπλήττει διαπορούσα τους… σοσιαλιστές ηγέτες, λέγοντας «Πώς θέλουμε να κάνουμε την επανάσταση από ένα ξενοδοχείο πέντε αστέρων στο Κασκάις, φτάνοντας εδώ με πολυτελή αυτοκίνητα. Αναρωτιέμαι αν μπορούμε να δώσουμε στους πολίτες μια απάντηση όταν εσείς λέτε ότι τους καταλαβαίνετε, ότι υποφέρετε ως σοσιαλιστές».

Στην απογοητευμένη νεαρή απάντησε ο πρόεδρος της σοσιαλιστής διεθνούς Γ. Παπανδρέου δηλώνοντας ότι «Δεν είμαστε το ΔΝΤ ή η Παγκόσμια Τράπεζα. Εμείς που είμαστε εδώ δεν δίνουμε μάχη από ξενοδοχεία πέντε αστέρων. Δίνουμε μάχη στους δρόμους, στα συνδικάτα, στις χώρες μας».

Ακούσατε τι είπε στην κοπέλα ο πρόεδρος; Ότι δίνει τη μάχη στους δρόμους της Ελλάδας. Αυτός ο οποίος όταν δεν είναι στις ΗΠΑ, γυρίζει ολόκληρο τον κόσμο, ενώ βρίσκεται στη χώρα του ως απλός επισκέπτης, μιλάει για μάχη στους δρόμους! Τελικά, αν κάποιοι πολιτικοί, στην Ελλάδα και αλλού, κλεισμένοι στον ευτυχισμένο μικρόκοσμό τους, επιμένουν να μην αντιλαμβάνονται τι συμβαίνει στην κοινωνία, τότε τόσο το χειρότερο γι’ αυτούς, αλλά και για μας.

Φαίνεται ότι όσο πλησιάζει κανείς προς την εξουσία υφίσταται απώλεια οράσεως, καθώς αδυνατεί να δει τη διάλυση του κοινωνικού ιστού, την αποσάθρωση της ζωής των ανθρώπων και τον ακρωτηριασμό των ονείρων. Πως, αλήθεια, συμβαίνει αυτό; Πως ανεβαίνεις «αντιεξουσιαστής» και γίνεσαι τάχιστα στυγνός εξουσιαστής; Αυτό συμβαίνει μέσα από ένα μηχανισμό εξουσιαστικών συμβόλων και τελετουργιών μέσω των οποίων ο ναρκισσισμός και η ευαισθησία των πολιτικών διαμορφώνεται αντιστρόφως ανάλογα.

Τα σημεία και τα σύμβολα της εξουσίας –αυτοκίνητα, σωφέρ, σωματοφύλακες, κλάκα οπαδών και σφογγοκωλάριων, υποδοχές, εμβλήματα, σκήπτρα κ.ά.- «ευνουχίζουν» καθώς παγιδεύουν το πολιτικό κρατικό στέλεχος μέσα στη συμβολική τάξη της εξουσίας τους. Τα σύμβολα επιβάλλονται και εξουσιάζουν τον άνθρωπο. Εκτός, όμως, από τα σημεία και τα σύμβολα, που είναι οι κώδικες μια ολόκληρης εξουσιαστικής κουλτούρας, υπάρχουν και οι αντιλήψεις όπως αυτή του Μπέρνχαρντ που έλεγε στον Κανέτι ότι «Είτε θα είσαι μια σταγόνα που χάνεται μέσα στη μάζα, είτε εκείνος που ξέρει να της δίνει την κατεύθυνση… Θα μπορούσες να τους ξεσηκώσεις(σ.σ. τους ανθρώπους) να βάλουν φωτιά, στα δικά τους σπίτια, δεν υπάρχουν όρια γι’ αυτό το είδος εξουσίας».

Εν προκειμένω, έχουμε την εξουσία όπως διαμορφώνεται σε αυταρχικούς πολιτικούς μηχανισμούς με έντονη λαϊκίστικη και φαιά χροιά. Μια άλλη μορφή εξουσίας, το ίδιο επικίνδυνη, είναι και η τεχνοκρατική, όπου επικρατούν, όχι η δημοκρατική ουσία, αλλά οι τεχνικές της εξουσίας και οι τεχνοκράτες. Εμείς έχουμε, σήμερα, μία μικτή μορφή εξουσίας, που αποτελείται από τις προηγούμενες δύο.

Υπάρχει, άραγε, μια διαφορετική στάση; Σ’ αυτήν αναφέρεται ο Ν. Μπόμπιο, όταν θεωρεί ότι η εξουσία δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά εξουσία για την επίτευξη ενός στόχου που είναι η ανιδιοτελής επίτευξη του κοινού καλού.