Του ΓΙΩΡΓΟΥ Χ.ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ


Άνθρωποι χωρίς πρόσωπο και με απολεσθείσα την αξιοπρέπεια διαγκωνίζονταν σαν τα σκυλιά για μια σακούλα πορτοκάλια, για ένα λάχανο. Ποιος τους παραμόρφωσε την όψη και τη ζωή; Δεν ξέρουν. Καταριούνται εν γένει. Ενώ οι πολιτιστικές συνθήκες που κρατούσαν δεμένο το κτήνος μέσα τους έχουν σπάσει προ πολλού.

Λάθος, δεν τραγουδούν το «Έλα να μάθεις στη πλατεία Βάθης, έλα να μάθεις τι ζωή περνώ». Δεν έχουν που να απευθυνθούν. Παραληρούν και το λήρημά τους έχει στόχο το γαλάζιο μάρμαρο, που βρίσκεται πάνω από τα κεφάλια τους. Βλέπουν μόνο μέχρι το διπλανό τους. Αυτός είναι ο άμεσος εχθρός. Αυτός διεκδικεί τη σακούλα με τις ντομάτες. Η εξαθλίωση είναι πλήρης.

Ναι, η απελπισία δεν αντέχεται. Η ζωή δεν υποφέρεται χωρίς την υγρασία της ελπίδας και χωρίς εκείνο τον τραγουδισμένο καημό απ’ όπου δραπετεύει ο πόνος. Κι εγώ δεν ξέρω πώς να προσεγγίσω τη δυστυχία, καθώς από τη μια έχω τον έμπορο που λέει «πούλα πόνο» κι από την άλλη εκείνον που φωνάζει «πούλα ελπίδα». Εκμετάλλευση και στις δύο περιπτώσεις. Εκμετάλλευση που σου ακυρώνει την ευαισθησία και την αλληλεγγύη με την έννοια του συμπάσχειν. Κάποιοι θέλουν να απαγορεύσουν τη διάδοση των εικόνων της εξαθλίωσης! Η δυστυχία θα περιοριστεί στις σπιναλόγκες σαν τη λέπρα.
Οι εξαθλιωμένοι θα βλέπουν την εικόνα τους στην τηλεοπτική οθόνη και θα καθηλώνονται ντροπιασμένοι και στιγματισμένοι σαν τη μύγα που έχει τσακιστεί πάνω στο τζάμι.

Κι ενώ για την ύφεση το ΔΝΤ παραδέχεται πως έκανε λάθος, για τους πολλαπλασιαστές της ανθρωπιστικής καταστροφής δεν γίνεται ο παραμικρός λόγος. Όμως, το ίδιο το τεχνοκρατικό, αντι-ουμανιστικό πρόγραμμα αποτυγχάνει, καθώς συνεχίζει να δημιουργεί «μαύρες τρύπες» στα έσοδα του προϋπολογισμού. Και όσο αποτυγχάνει το πρόγραμμα τόσο θα ζητάει κι άλλο αίμα, νέες μειώσεις μισθών και συντάξεων, νέους φόρους, νέες απολύσεις, ενώ οι τράπεζες θα στέλνουν στα νοσοκομεία το χαρτί της κατάσχεσης και η ΔΕΗ θα κόβει το ρεύμα μες στο καταχείμωνο σε πολύτεκνες οικογένειες. Μεσαίωνας. Αλλά… «Πούλα ελπίδα» ξαναλέει ο ειδικός, όπως εκείνος που πουλάει σαπάκια στην αγορά του κόσμου. «Πούλα ελπίδα, η μιζέρια είναι αντιπαραγωγική» και η οργή αντισυστημική, επιμένει. Αλλά παραγνωρίζει ότι η διαψευσμένη ελπίδα είναι χειρότερη και πιο εκρηκτική από τη μόνιμη απελπισία και τον πεσιμισμό.

Γιατί όταν ο κ. Ράιχενμπαχ παραδέχεται ότι «κάναμε λάθος», εννοώντας τον λανθασμένο πολλαπλασιαστή της ύφεσης, «όμως το πρόγραμμα πρέπει να υλοποιηθεί», όλοι γνωρίζουμε ότι τα νέα μέτρα έρχονται όχι τραγουδώντας αλλά μουγκρίζοντας σαν την τίγρη που έρχεται για να ξεσκίσει ό,τι έχει απομείνει. Τότε τα πάντα θα καθηλωθούν από τον μηδενισμό και την απελπισία, η ευφωνία θα γίνει αφωνία, η ματαιότητα και η καταστροφή (συμπεριλαμβανομένης και της αυτοκαταστροφής) θα γίνουν νόημα της ζωής και η άγρια βία θα αποκτήσει ιδεολογικό περιεχόμενο και θα γενικευθεί, αποκτώντας τα χαρακτηριστικά ενός κοινωνικού εμφυλίου.

 Γι’ αυτό η ανάπτυξη πρέπει συμβεί άμεσα, εδώ και τώρα, και να λάβει τα χαρακτηριστικά όχι της επιπλέον συσσώρευσης πλούτου, αλλά της δημιουργίας θέσεων εργασίας και της ελάφρυνσης των οδυνών εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων. Αλλιώς…