Του ΓΙΩΡΓΟΥ Χ.ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ



Προς τι τα δάκρυα της Ιταλίδας υπουργού εργασίας; Τι «απώλεσε» η υπουργός και με ποιον ταυτίστηκε; Δεν γνωρίζουμε. Ούτε για «Τα δάκρυα της Πέτρας φον Καντ» του Φασμπίντερ μάθαμε ποτέ. Πάντως, τα εγχώρια και μη μέσα μαζικής ενημέρωσης «πούλησαν» σε καλή τιμή την εικόνα της συγκίνησης υπό τον τίτλο και «οι τεχνοκράτες έχουν ψυχή»!

Οι εγκεφαλικοί νευρώνες των θεατών κάνουν αυτομάτως σύναψη με το όνομα του Λουκά Παπαδήμου αλλά και του Μάριο Μόντι. Να περιμένουμε, λοιπόν, την έλευση της νέας ευαισθησίας από τους τεχνοκράτες; Μάλλον όχι, καθώς ο τεχνοκρατικός ορθολογισμός έχει αποχωριστεί πλήρως από εκείνη τη μορφή κριτικής σκέψης που έχει ως βασικό κριτήριο την καρδιά και την ανθρωπιά. Τότε γιατί έκλαψε η Ιταλίδα ακαδημαϊκός και υπουργός;

Γιατί η πολιτική δεν έπαψε να είναι χειραγώγηση η οποία αυτοκαταγγέλλεται και παρουσιάζει τα ιδιαίτερα συμφέροντα κάτω από τη μάσκα του γενικού συμφέροντος. Άρα η «θυσία», που πνίγηκε στο λαιμό της υπουργού, εκλαμβάνεται ως αναγκαίο κακό για τη σωτηρία της οικονομίας και της πατρίδας. Αλλά το πρόβλημα προκύπτει όταν η μάσκα του γενικού συμφέροντος πέφτει και αποκαλύπτεται ότι στην πραγματικότητα οι πολιτικοί, ακόμα κι όταν δακρύζουν, υπηρετούν τους ιδιαίτερους στόχους ιδιαίτερων κοινωνικών στρωμάτων.

Όμως, σήμερα, δεν έχουμε μόνο την απώλεια της μάσκας αλλά και την αποστέρηση της πολιτικής και των θεσμών από εκείνο το συμβολικό πλέγμα που τους παρέχει τη νομιμοποίηση και την αποδοχή. Γιατί το συμβολικό δεν το συναντάμε μόνο στη γλώσσα αλλά μ’ έναν άλλο τρόπο και στους θεσμούς, καθώς οι κυβερνήσεις τόσο του Μόντι όσο και του Παπαδήμου δεν έχουν προκύψει μέσω εκλογών. Το ίδιο ισχύει και με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, όπου αντί των 27 ή των 17 χωρών αποφασίζουν μονάχα οι δύο, η Γερμανία και η Γαλλία.

Για να το πούμε αλλιώς, το μέγα πρόβλημα σήμερα είναι ότι οι σημαίες των θεσμών έχουν ποδοπατηθεί και ξεφτιλισθεί. Θα μπορούσε η πολιτική να λειτουργήσει διαφορετικά; Ναι, αν η πολιτική μπορούσε να γίνει η συνειδητή έκφραση των προσδοκιών και των συμφερόντων της μεγάλης πλειονότητας των πολιτών της Ευρώπης. Αυτή την πολιτική και αυτούς τους πολιτικούς που θα εξέφραζαν την πλειονότητα των πολιτών, ασφαλώς όλοι θα τους εκτιμούσαν. Άρα, η διάζευξη τίθεται ως εξής: πολιτική για τους πολλούς ή για τους λίγους;

Η πολιτικο-τεχνοκρατική λειτουργία που «βλέπει» μόνο αριθμούς και παραπέμπει σε αυτοματισμούς ανδρεικέλων, όπως εκείνου που αφαίρεσε άνευ λόγου την πνοή από ένα παιδί πριν τρία χρόνια, δεν μπορεί να εκφράζει τους πολλούς. Η νταηλίδικη απολυτότητα που διέπει τεχνοκράτες και πολιτικούς, δεν έχει καμία σχέση με τη δημοκρατία.

Εντέλει, ζούμε στον καιρό ενός νέου ολοκληρωτισμού, που φαίνεται πως θα είναι χειρότερος από αυτούς του 20ου αιώνα. Και το ερώτημα είναι: Αξίζει, άραγε, κανείς να βρίσκεται σε μία τέτοια Ευρώπη, η οποία του αφαιρεί την εθνική και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια;

Σας ευχαριστώ για την επίσκεψη σας...