ΜΕΤΑ ΤΑ ΧΑΣΤΟΥΚΙΑ ΑΠΟ ΝΟΤΟ ΚΑΙ ΒΟΡΡΑ


Ο τυφώνας Ολάντ αλλάζει τα δεδομένα στην Ευρώπη και οι εντολές που δόθηκαν στις αρμόδιες διευθύνσεις της Κομισιόν είναι να επεξεργαστούν άμεσα προτάσεις που θα βγάλουν από το αδιέξοδο τις χώρες στη... ζώνη του μνημονίου

Σε αλλαγή πλεύσης οδηγείται η Ευρώπη, η οποία, υπό τις πιέσεις του Γάλλου Σοσιαλιστή υποψηφίου στις προεδρικές εκλογές Φρανσουά Ολάντ καθώς και της Ισπανίας, της Ελλάδας και της Ιταλίας, αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι το εκρηκτικό κοκτέιλ των μνημονίων οδηγεί σε μόνιμο αδιέξοδο.

Στο προσκήνιο έρχεται ορμητικά η άμεση ανάγκη για ανάπτυξη, η οποία θα πρέπει να συμπληρώσει τη μονοδιάστατη δημοσιονομική πειθαρχία που επέβαλε στην υπόλοιπη Ευρώπη η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ με το Δημοσιονομικό Σύμφωνο.

Στις Βρυξέλλες έχει σημάνει συναγερμός από το δίχως τέλος τούνελ της ύφεσης στην Ελλάδα και κυρίως από τις άκρως ανησυχητικές εξελίξεις στην Ισπανία με την ύφεση, την ανεργία και τα ελλείμματα να επιδεινώνονται συνεχώς.

«Εκεχειρία»

Μετά την «εκεχειρία» της προεκλογικής περιόδου στη Γαλλία και στην Ελλάδα, οι εξελίξεις στην Ευρώπη αναμένεται να είναι ραγδαίες μετά την 6η Μαΐου σε ό,τι αφορά τις προσπάθειες τόνωσης της ανάπτυξης. Μετά τις προτροπές του Φρανσουά Ολάντ και την πρόταση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι για ένα «Σύμφωνο Ανάπτυξης» ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Φαν Ρομπέι έδωσε το στίγμα των προθέσεων των Βρυξελλών με την ανακοίνωση σύγκλησης έκτακτης Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, πιθανώς στα τέλη Μαΐου.

Στόχος θα είναι να διαμορφωθεί ένα περίγραμμα για τη λήψη μέτρων με άμεσο αντίκτυπο προς όφελος της ανάπτυξης. Ωστόσο, η κατηγορηματική άρνηση της Γερμανίδας καγκελαρίου για επαναδιαπραγμάτευση του -μοιραίου- Δημοσιονομικού Συμφώνου δεν διευκολύνει την κατάσταση.

Πάντως, στις Βρυξέλλες θεωρούν ότι μετά τις γαλλικές εκλογές η Α. Μέρκελ θα εμφανιστεί πιο διαλλακτική και δεν θα διακινδυνεύσει την πολιτική απομόνωση της Γερμανίας υπό το φως και των απρόβλεπτων εξελίξεων στον παραδοσιακό σύμμαχο της Γερμανίας, δηλαδή της Ολλανδίας, η οποία εισήλθε σε παρατεταμένη προεκλογική περίοδο. Η κυβερνητική κρίση στη Χάγη σηματοδότησε την επέκταση της κρίσης από την περιφέρεια της Ευρωζώνης στον σκληρό πυρήνα της.

Το ζητούμενο λοιπόν είναι να συμπληρωθεί η διακυβερνητική συμφωνία των 25 κρατών-μελών για το Δημοσιονομικό Σύμφωνο με διάφορες διατάξεις (τις διάφορες φόρμουλες εξετάζουν αυτήν την περίοδο η νομική υπηρεσία της Κομισιόν και του Συμβουλίου), οι οποίες θα αναβαθμίζουν αισθητά την πτυχή της ενίσχυσης της οικονομικής δραστηριότητας.

Με τη διστακτική, μέχρι στιγμής, παραδοχή ότι οι συνταγές των μνημονίων αποδεικνύονται αποτυχημένες, στην Κομισιόν καλλιεργείται το τελευταίο διάστημα έντονη συζήτηση, ώστε να δοθεί περισσότερος χρόνος στα κράτη-μέλη που βρίσκονται σε προγράμματα, όπως η Ελλάδα, για τη μείωση των ελλειμμάτων τους.

Σε κάθε περίπτωση, η «ανάσα» αυτή για τη χορήγηση χρονικής παράτασης στις μνημονιακές χώρες, προκειμένου να πετύχουν τους δημοσιονομικούς στόχους, θα πρέπει να συνδυαστεί με πολιτικές που θα ενισχύσουν την οικονομική δραστηριότητα.

Πυρετός
Προς τον σκοπό αυτό, πυρετός διαβουλεύσεων έχει ξεκινήσει στην πλειονότητα των γενικών διευθύνσεων της Κομισιόν, οι οποίες επεξεργάζονται προτάσεις για την ανάπτυξη. Η δέσμη των μέτρων αναμένεται να συγκεκριμενοποιηθεί μετά την 6η Μαΐου, όταν η ανάπτυξη θα αποτελέσει την πρώτη προτεραιότητα των κοινοτικών παραγόντων.

Σύμφωνα με πληροφορίες, έμφαση στο οπλοστάσιο που ετοιμάζει η Κομισιόν είναι η ανάπτυξη των ευρωομολόγων έργων, η ενίσχυση της παρέμβασης της ΕΚΤ και η περαιτέρω αξιοποίηση της εσωτερικής αγοράς.

Tο χρονικό

Oταν το 2009 το τσουνάμι της χρηματοπιστωτικής κρίσης χτύπησε την Eυρωζώνη, οι Eυρωπαίοι ηγέτες και τα θεσμικά όργανα έκριναν ότι το μόνο αποτελεσματικό ανάχωμα είναι η δέσμευση των χωρών-μελών ότι θα εφαρμόσουν αυστηρή δημοσιονομική πολιτική.

Οι «όρκοι πειθαρχίας» δεν είχαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα και η κρίση ρευστότητας μετατράπηκε σε κρίση δανεισμού προκαλώντας ισχυρές αναταράξεις στη ζώνη του ευρώ.

Υπό την πίεση των πραγμάτων αποφασίσθηκε η δημιουργία ενός νέου μηχανισμού χρηματοδότησης χωρών που είχαν ουσιαστικά αποκλειστεί από τις αγορές με πρώτο αποδέκτη την Ελλάδα.

Η δανειακή σύμβαση συνοδεύτηκε από την ανάληψη δεσμεύσεων από την ελληνική κυβέρνηση για επιβολή μέτρων λιτότητας, μοντέλο που ακολουθήθηκε αργότερα και στις άλλες δύο χώρες, Ιρλανδία και Πορτογαλία, που βρέθηκαν στη δίνη των αγορών.

Τα σκληρά μνημόνια που προωθήθηκαν από τον γαλλογερμανικό άξονα επέτειναν την ύφεση προκαλώντας ντόμινο παρενεργειών στην οικονομία. Μπροστά σε αυτή την κατάσταση οι Βρυξέλλες αναζητούν τώρα το «αναπτυξιακό αντίδοτο».

Ομόλογα ανάπτυξης
Δύο τρισεκατομμύρια € περιμένουν στο ταμείο

Σε ό,τι αφορά τα ευρωομόλογα έργων η Επιτροπή προτείνει τη χρηματοδότηση μεγάλων έργων υποδομής με πανευρωπαϊκή διάσταση μέσω δανείων που θα είναι εγγυημένα από ομόλογα της ΕΕ.

Παράλληλα ασκούνται πιέσεις ώστε να αυξηθούν οι πόροι της ΕΚΤ, η οποία στη συνέχεια, με τη λεγόμενη διαδικασία της μόχλευσης, όπως συνέβη πρόσφατα στην περίπτωση των ελληνικών ΜΜΕ, θα μπορεί να αντλεί κεφάλαια από τους ιδιώτες για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων.

Σύμφωνα με υπολογισμούς της Κομισιόν, την επόμενη δεκαετία θα απαιτηθούν επενδύσεις ύψους περίπου 2 τρισ. ευρώ στις μεταφορές, την ενέργεια και τις τηλεπικοινωνίες.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παραδοσιακοί δίαυλοι χρηματοδότησης δεν επαρκούν και με δεδομένη τη στενότητα των κρατών-μελών να «βάλουν το χέρι στην τσέπη», η λύση να εγγυηθεί ο κοινοτικός προϋπολογισμός την έκδοση ευρωομολόγων κερδίζει έδαφος.

Μικροσκόπιο
Τα χρηματοδοτούμενα έργα θα βρίσκονται στο μικροσκόπιο της ΕΤΕ, η οποία θα τα αξιολογεί με στόχο τον περιορισμό του κινδύνου στην υλοποίησή τους. Εμφαση θα δίνεται κυρίως στα μεγάλα έργα Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ).

Αναφορικά με την εσωτερική αγορά, η Κομισιόν υποστηρίζει την περαιτέρω εναρμόνιση και τον μεγαλύτερο συντονισμό των πολιτικών που αφορούν τις μεταρρυθμίσεις των αγορών εργασίας, την κινητικότητα των εργαζομένων στην ΕΕ και την προώθηση των κεφαλαίων κινδύνου υπέρ των ΜΜΕ.

-

Σας ευχαριστώ για την επίσκεψη σας...