Είναι η Ισπανία η επόμενη στη σειρά για το ταμείο ανεργίας των Βρυξελλών; Όχι, αν οι διαβεβαιώσεις των Ισπανών ισχύουν. Ο Πρωθυπουργός Mariano Rajoy, μιλώντας σε δημοσιογράφους στην Πολωνία αυτό το μήνα είπε: «Η Ισπανία δεν πρόκειται να λάβει πακέτο διάσωσης. Ο συναγερμός είναι αδικαιολόγητος .... Δεν είναι δυνατό να σώθεί η Ισπανία. Δεν υπάρχει καμία πρόθεση, και εμείς δεν το χρειαζόμαστε.»
Ο κ. Rajoy, σε συνέδριο του Λαϊκού Κόμματός του στη Μαδρίτη: «[Οι επενδυτές] σας δανείζουν αν είναι σίγουροι ότι θα τους ξεπληρώσετε ....υπάρχουν χώρες κοντά σε μας, που δεν μπορούσαν να το κάνουν, και βρίσκονται σ την κατάσταση που γνωρίζουμε ήδη. Αυτό δεν ισχύει για την Ισπανία». Ο Υπουργός Οικονομικών Luis de Guindos, σχετικά με τη πιθανότητα ισπανικού σχεδίου διάσωσης των τραπεζών: «.. Η κυβέρνηση δεν θα δημιουργήσει τίποτα, ούτε μια καλή τράπεζα, ούτε μια κακή τράπεζα, και δε θα σπαταληθεί ούτε ένα μικρό ποσό δημοσίου χρήματος.»
Τα καλά νέα είναι ότι οι αγορές δεν φαίνεται να πείθονται από την αισιοδοξία της Μαδρίτης. Αυτά είναι επίσης και τα κακά νέα.
Η κρίση της Ισπανίας δεν είναι παρόμοια με αυτή της Ελλάδας ή της Πορτογαλίας, και δεν θα επιλυθεί με τον ίδιο τρόπο. Η ισπανική οικονομία είναι πολύ μεγαλύτερη, αλλά οι αδυναμίες της δεν είναι κυρίως δημοσιονομικές. Το δημόσιο χρέος ήταν 65,8% του ΑΕΠ στα τέλη του περασμένου έτους. Το χρέος μειώθηκε μεταξύ 1996 και 2007, πριν από την ανοδική και πάλι πορεία του κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Αντί να τους γίνονται εμμονή οι στόχοι για το έλλειμμα, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι θα πρέπει να παρακολουθούν τον κίνδυνο που καραδοκεί στις ισπανικές τράπεζες. Οι Ισπανοί όπως και οι Ιρλανδοί επένδυσαν υπερβολικά σε ακίνητα στις εποχές που ο δανεισμός ήταν εύκολη υπόθεση. Τώρα οι απώλειες των τραπεζών σε ενυπόθηκους τίτλους κατοικίας θα προκαλέσει πιθανώς μια κάποια μορφή δημόσιας στήριξης προς τις τράπεζες καθώς η στεγαστική φούσκα ξεφουσκώνει περαιτέρω. Οι ιρλανδικές αξίες ακινήτων έχουν κοπεί κατά το ήμισυ, ενώ στα ισπανικά ακίνητα οι τιμές έχουν μέχρι στιγμής πέσει κατά το ένα τέταρτο περίπου από τα υψηλά τους το 2007.
Παρόλα αυτά, τα θέματα της ανάπτυξης και της διαρθρωτικής μεταρρύθμισης αποτελούν το βασικό στόχο. Ο κ. Rajoy έχει διαβεβαίωσει τις αγορές σχετικά με την αποφασιστικότητά του στο θέμα αυτό. Αλλά στην Καταλονία, την αυτόνομη περιοχή της Ισπανίας με πρωτεύουσα τη Βαρκελώνη, λίγοι πιστεύουν ότι η Μαδρίτη θα κάνει το σωστό.
Τον Φεβρουάριο, ο πρωθυπουργός πέρασε ένα σημαντικό νόμο που σκοπό είχε να αντιμετωπίσει ένα από τα πολλά προβλήματα της ισπανικής αγοράς εργασίας: τα 40 είδη συμβάσεων εργασίας. Όπως δήλωσε ο κ. de Guindos σε εφημερίδα τον Ιανουάριο, o στόχος της Μαδρίτης είναι ένα σύστημα με δύο συμβάσεις: μία για εργαζομένους με πλήρη απασχόληση και ένα άλλο για την προσωρινή εργασία.
Ωστόσο, η μεταρρύθμιση του Φεβρουαρίου δεν μείωσε τον αριθμό των συμβάσεων. Αντ'αυτού, δημιούργησε μία ακόμα, για τις επιχειρήσεις με λιγότερους από 50 εργαζομένους.
Οι Καταλανοί έχουν επιπλέον λόγους να αμφισβητούν την ικανότητα της ισπανικής κυβέρνησης για αλλαγή. Τον τελευταίο καιρό ο κ. Ραχόι έχει κατηγορήσει τις περιφερειακές κυβερνήσεις της Ισπανίας για υπέρβαση του ελλείμματος της χώρας, λέγοντας ότι οι ανεξέλεγκτες τοπικές δαπάνες έχουν θέσει σε κίνδυνο ολόκληρη την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας. Η Μαδρίτη έχει απειλήσει να παρέμβει στους προϋπολογισμούς των περιφερειακών κυβερνήσεων, αν δεν το κάνουν από μόνες τους.
Αλλά σύμφωνα με τον Andreu Mas-Colell, Υπουργό Οικονομικών της Καταλονίας, η πραγματική ιστορία είναι λίγο διαφορετική. Εξηγεί ότι με την εξαίρεση της Χώρας των Βάσκων,οι 17 περιφέρειες της Ισπανίας έχουν αυτονομία δαπανών, αλλά σχεδόν καμία αυτονομία εσόδων. Είναι στο χέρι της κεντρικής κυβέρνησης να αποφασίσει πώς γίνεται σε εθνικό επίπεδο η κατανομή των εσόδων μεταξύ των περιφερειών, και δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι αυτά που πληρώνουν οι πολίτες μιας περιφέρειας στη Μαδρίτη επιστρέφεται ως χρηματοδότηση σε αυτή την περιοχή.
Αυτό σημαίνει ότι η κεντρική κυβέρνηση μπορεί να κάνει τα δικά της ελλείματα να φανούν μικρότερα και των περιφερειακών κυβερνήσεων μεγαλύτερα απλά κρατώντας περισσότερο μερίδιο από τα έσοδα.
Το αποτέλεσμα; Η Καταλονία είναι η έδρα της ισπανικής βιομηχανίας και μία από τις σημαντικότερες βιομηχανικές περιοχές της Ευρώπης, μαζί με τη Λομβαρδία της Ιταλίας και τη γερμανική Ρουρ. Παρόλα αυτά, κάθε χρόνο από το 1986, κατά μέσο όρο το 9% του ΑΕΠ της Καταλονίας ανακατανέμεται ή δαπανάται από τη Μαδρίτη. Στην Ισπανία, μόνο οι Βαλεαρίδες Νήσοι παραχωρούν μεγαλύτερο ποσοστό των ετήσιων εσόδων τους.
Ο κ. Mas-Colell λέει, «αντιπροσωπεύουμε το 15% του πληθυσμού, και σχεδόν το 18% του ΑΕΠ .... Στον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους, η επένδυση στην Καταλονία αποτελεί το 11% των δημόσιων επενδύσεων στην Ισπανία.»
«Υπάρχουν ανεπάρκειες στις αυτόνομες κοινότητες, σίγουρα», προσθέτει. » Αλλά δεν είναι μεγαλύτερες από τις ανεπάρκειες της κεντρικής διοίκησης .... Η Ισπανία θα πρέπει να κερδίσει σε αποδοτικότητα, σχετικά με την απελευθέρωση, σχετικά με την ευελιξία».
Μέσα από αυτό το πρίσμα αυτό,οι απειλές της Μαδρίτης να αποκτήσει κεντρικό δημοσιονομικό έλεγχο μοιάζει με πολιτικό παιχνίδι που αποσπά από τις μεταρρυθμίσεις που θα μπορούσαν πραγματικά να βοηθήσουν τις περιφερειακές κυβερνήσεις να κλείσουν τα κενά των προϋπολογισμών τους. Ο κ. Mas-Colell λέει ότι είναι στο χέρι της Μαδρίτης να κάνει ρυθμιστικές αλλαγές όπως η κυβέρνησή του. Σημειώνει επίσης ότι η Βαρκελώνη έχει περικόψει τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων ». Η Μαδρίτη όχι.
STEVENIKO
Σας ευχαριστώ για την επίσκεψη σας...
