Την ώρα που συνεχίζεται η ανταλλαγή πυρών στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας, μια σειρά επεισοδίων που απειλεί με εκρηκτικές εξελίξεις την ούτως ή άλλως ασταθή περιοχή της Μέσης Ανατολής, οι συνθήκες ευνοούν τις προθέσεις της Άγκυρας και του τούρκου πρωθυπουργού, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για προώθηση της τουρκικής ηγεμονίας στην περιοχή.

Η Άγκυρα μετά το «πάγωμα» των προοπτικών για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εκμεταλλεύθηκε τη συγκυρία της Αραβικής Άνοιξης και αύξησε τη δημοφιλία της στις αραβικές χώρες. Παράλληλα, έχει αναλάβει ζεστά το ρόλο του πρωταγωνιστή της προσπάθειας έξωσης του καθεστώτος Άσαντ από την εξουσία στη Συρία, σε συνεργασία με Σαουδική Αραβία και Κατάρ.

Παρά το γεγονός ότι στόχος του Ερντογάν, με την άνοδο στην εξουσία το 2002 ήταν η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η ανάληψη του χαρτοφυλακίου του υπουργείου Εξωτερικών από τον Αχμέτ Νταβούτογλου, όπως σημειώνει η γερμανική εφημερίδα Die Tageszeitung, μετατόπισε το βλέμμα της Άγκυρας από την Ε.Ε στη Μέση Ανατολή και στα Βαλκάνια, με τους αντιπάλους του κυβερνητικού κόμματος να το κατηγορούν για «νεο-οθωμανικές» πολιτικές. 

Η περιοδεία του τούρκου ηγέτη σε αραβικές χώρες την ώρα που βρισκόταν σε εξέλιξη η αραβική άνοιξη αποδεικνύει ξεκάθαρα τις προθέσεις του.

Επίδειξη δύναμης

Η Telegraph, σε άρθρο της, τονίζει ότι ο ο Ερντογάν πολύ θα ήθελε την ανάδυση ενός μουσουλμανικού καθεστώτος στη Συρία, παρόμοιο με αυτό του Μοχάμεντ Μόρσι των Αδελφών Μουσουλμάνων στην Αίγυπτο, που θα δημιουργήσει ένα «δίκτυο» ισλαμιστικών κυβερνήσεων από τη Βόρεια Αφρική ως και τη Μέση Ανατολή. Είναι φυσιολογικό ότι σε ένα τέτοιο δίκτυο, η οικονομικά ανεπτυγμένη Τουρκία με τους «καλπάζοντες» δημοσιονομικούς δείκτες θα ήταν σε θέση οδηγού.

Ο Ερντογάν δήλωσε την Παρασκευή ότι δεν επιθυμεί πόλεμο με τη Συρία, όμως η χώρα του είναι σε θέση να υπερασπιστεί τον εαυτό της και δεν πρέπει να τίθεται σε αμφισβήτηση η αποφασιστικότητά της σε αυτό. «Δεν απέχουμε και πολύ από τον πόλεμο» διαμήνυσε ο τούρκος πρωθυπουργός προς πάσα κατεύθυνση. Η Τουρκία θέλει να παίξει τον πρωτεύοντα ρόλο στη διαδοχή του Μπασάρ αλ Άσαντ, ακόμα κι αν χρειαστεί να παίξει το επικίνδυνο παιχνίδι και να προσπαθήσει η ίδια να τον ρίξει.

Τι έχουν να πουν οι ΗΠΑ;

Άξιος αναφοράς είναι, όμως και ο παράγοντας της συμμαχίας της Άγκυρας με την Ουάσινγκτον. ΗΠΑ και ΝΑΤΟ στάθηκαν υπέρ της συμμάχου Τουρκίας στο αρχικό επεισόδιο με τη Δαμασκό δείχνοντας εμμέσως ότι επικροτούν παρόμοιες κινήσεις από την Άγκυρα. Η ίδια η Τουρκία φέρεται να μην επιθυμεί μία μονομερή επέμβαση από την πλευρά της, αλλά διεθνή προσπάθεια υπό τη σκέπη του ΝΑΤΟ.

Ο δυτικός Τύπος, πάντως, δεν παραλείπει να κάνει λόγο για «επικίνδυνο παιχνίδι» της Τουρκίας, υπό την απειλή ευρείας κλίμακας σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή, ανησυχία που έχει ισχυρή βάση δεδομένης της θέσης της Ρωσίας, του Ιράν και της Κίνας για υπεράσπιση των συριακών συμφερόντων.

Το ερώτημα που προκύπτει είναι φυσικά το κατά πόσο θα επιθυμούσε η Δύση (κυρίως οι ΗΠΑ) ένα ισλαμιστικό δίκτυο, με το άρθρο της Telegraph να κάνει λόγο για «κρυφή ατζέντα» της Άγκυρας. Εκτός κι αν σε αυτή την περίπτωση ισχύει η λαϊκή ρήση ότι «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα». Οπότε Ηνωμένες Πολιτείες και Ερντογάν θα κάνουν μία γεωπολιτική «μπίζνα» προς όφελος και των δύο. Το αν παίζει όντως επικίνδυνο παιχνίδι η Άγκυρα θα φανεί σύντομα. 

Πηγη