Σε 8 μήνες το αργότερο θα διεξαχθούν οι πρώτες εκλογές για το νέο σύνταγμα. Το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο έχει δεσμευτεί να κρατήσει ενωμένη τη χώρα και τον λαό. Ωστόσο, παραμένει άγνωστη η στάση που θα κρατήσουν οι φυλές, ενώ πρόβλημα αποτελεί και η διαχείριση των πετρελαιοπηγών

Ανδρες και γυναίκες πανηγυρίζουν στη Βεγγάζη για τη νίκη ενάντια στο καθεστώς του Καντάφι. Ωστόσο η επόμενη μέρα δεν φαίνεται να είναι εύκολη υπόθεση για τη Λιβύη, καθώς δεν είναι βέβαιη η μετάβαση σε δημοκρατικό καθεστώς, αλλά ούτε και η στάση που θα κρατήσουν οι φυλές της χώρας

Σε οκτώ μήνες, το αργότερο, θα διεξαχθεί στη Λιβύη η πρώτη εκλογική διαδικασία για τον σχηματισμό ενός εθνικού συμβουλίου της Λιβύης, το οποίο θα θεσπίσει ένα νέο σύνταγμα και θα σχηματίσει μεταβατική κυβέρνηση μέχρι να πραγματοποιηθούν οι πρώτες προεδρικές εκλογές στη μετά Καντάφι εποχή.

Το μεγάλο ερώτημα είναι αν η επόμενη μεταβατική κυβέρνηση θα επιτρέψει η πολιτική να αναμειχθεί στη σύναψη των πετρελαϊκών συμφωνιών, αγνοώντας επιδεικτικά τον πρωθυπουργό της προσωρινής κυβέρνησης, Μαχμούντ Τζιμπρίλ.

Το μόνο βέβαιο είναι πως θα συνταχθεί ένας νέος καταστατικός χάρτης για τη χώρα, που θα αναγνωρίζει δικαιώματα στον λαό, καθώς και τη δημιουργία συγκροτημένων πολιτικών φορέων στη Λιβύη με σκοπό σε περίπου έναν χρόνο να πραγματοποιηθούν ελεύθερες εκλογές για τη συγκρότηση της νέας βουλής στη χώρα.

Η κήρυξη της χώρας σε "καθεστώς ελευθερίας" δεν σημαίνει και τη μετάβασή της σε δημοκρατικό καθεστώς, ούτε βέβαια την ανάληψη της εξουσίας από μία κυβέρνηση με πυγμή που θα ενώσει τις φυλές της Λιβύης. Γι΄αυτό έχει ήδη δεσμευτεί προς τη Δύση το μεταβατικό συμβούλιο των ανταρτών. Ορισμένοι Δυτικοί διπλωμάτες εμφανίζονται αισιόδοξοι ότι θα υπάρξει μία αντιπροσωπευτική κυβέρνηση, η οποία θα ενώσει τις διαφορετικές φωνές που γκρέμισαν το καθεστώς Καντάφι. Ωστόσο, άλλοι εκφράζουν φόβους ότι μπορεί να διαρραγεί το μέτωπο των ανταρτών, καθώς η εξουσία είναι γλυκιά και το χρήμα από τις πλουτοπαραγωγικές πηγές αρκετό. Το μεγάλο ερώτημα είναι ποιος θα κυβερνήσει. Οι αντικαθεστωτικοί της Βεγγάζης που έκαναν την αρχή ή μήπως οι αντάρτες στη Μιζουράτα, οι οποίοι έδωσαν τις περισσότερες μάχες και έχασαν τους περισσότερους άνδρες;

Εργάτης σε πετρελαιοπηγή στην Ανατολική Λιβύη

Ο εκτελών χρέη πρωθυπουργού, Μ. Τζιμπρίλ, δεσμεύτηκε για μία ενιαία Λιβύη, με ενιαία κυβέρνηση και ενωμένο τον λαό. Ωστόσο, οι εναπομείναντες οπαδοί του καθεστώτος Καντάφι, που μπορεί προς το παρόν να έχουν σκύψει το κεφάλι, είναι σχεδόν βέβαιο πως θα διεκδικήσουν το μερίδιό τους από την κοινωνική και πολιτική πίτα, έστω κι αν χρειαστεί να γίνουν αντάρτες.

Σε περίπτωση που αυτό δεν συμβεί, το λιντσάρισμα του Λίβυου συνταγματάρχη μπορεί να τον κάνει μάρτυρα στα μάτια των Λίβυων, γεγονός που μπορεί να ενισχύσει όχι μόνο τους οπαδούς του αλλά και ισλαμικά στοιχεία.

ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ
Συνεργασία της νέας κυβέρνησης με τις φυλές

Το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο της Λιβύης, που υπόσχεται εκλογές, πρέπει να "ξηλώσει" έναν προς έναν τους στυλοβάτες του κανταφικού καθεστώτος και να μάθει να συνεργάζεται με τις φυλές.

Η Λιβύη μετράει 140 φυλές στο έδαφός της, κάποιες με επεκτάσεις στην Αίγυπτο, στο Τσαντ και στην Τυνησία. Απ' αυτές, μόνο οι 30 εισακούονταν πολιτικά στο προηγούμενο καθεστώς. Οι φυλές στην ανατολική πλευρά της χώρας ουδέποτε αποτέλεσαν μέρος του κυβερνητικού συστήματος του Καντάφι και κέρδισαν ελάχιστα από την ανακάλυψη και την εκμετάλλευση των πετρελαίων στην περιοχή τους.

Το ερώτημα που προκύπτει τώρα είναι εάν μέλη αυτών των φυλών θα αναλάβουν ρόλο στη νέα μεταβατική κυβέρνηση.

Ο Λίβυος συνταγματάρχης προερχόταν από τη μικρή φυλή Καντάφα, τα μέλη της οποίας στο παρελθόν ήταν νομάδες βοσκοί. Η πιο ισχυρή από τις φυλές ανατολικά είναι η φυλή Ομπεϊντά, που αποτελείται από περίπου 15 φυλές της οικογένειας Τομπρούκ, κοντά στα αιγυπτιακά σύνορα.

Στα νοτιοδυτικά της Τρίπολης βασιλεύει η ισχυρή φυλή Μπετζμπαρί, στην οποία ανήκε ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου των λιβυκών Ενόπλων δυνάμεων, Αμπουμπάκρ Γιουνές.

"Γκάρντιαν"
"Θα υπάρξει διαμάχη για την εξουσία"

"Δεν υπάρχει τρόπος να αποφευχθεί η διαμάχη για την εξουσία" δηλώνει χαρακτηριστικά στην εφημερίδα "Γκάρντιαν" η Ρόζμαρι Χόλις, καθηγήτρια για θέματα Μέσης Ανατολής στο Πανεπιστήμιο City του Λονδίνου. "Υπάρχουν εκείνοι που έδωσαν τις μάχες και είχαν πολλές απώλειες, και εκείνοι που υποχρεωτικά ανέλαβαν το κομμάτι της διπλωματίας και αναγκάστηκαν να βρίσκονται εκτός Λιβύης. Υπάρχουν ακόμη και εκείνοι που ξεπήδησαν την τελευταία στιγμή ως δήθεν σωτήρες" συμπληρώνει η Χόλις, η οποία όμως εμφανίζεται αισιόδοξη για το ότι θα βρεθεί λύση, άγνωστο όμως το πότε.

Αισιοδοξία
Ωστόσο, Βρετανοί διπλωμάτες αλλά και ορισμένοι από τους αντικαθεστωτικούς εμφανίζονται αισιόδοξοι υποστηρίζοντας πως παράλληλα με τον πόλεμο γίνονταν διαβουλεύσεις ώστε η μετάβαση στη μετά Καντάφι εποχή να γίνει ομαλά και με δημοκρατικές διαδικασίες. Ο θάνατος του Καντάφι προκάλεσε ανακούφιση όχι μόνο στον λαό του αλλά και σε γραφεία πετρελαϊκών εταιρειών. Αν ο συνταγματάρχης ζούσε, θα είχε λόγο στις συμφωνίες με πετρελαϊκές εταιρείες.

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ
Διαγκωνισμοί και μεταξύ των χωρών της Δύσης

Με τον Λίβυο συνταγματάρχη και την οικογένειά του να βρίσκονται εκτός παιχνιδιού, η ενεργειακή "πίτα" της Λιβύης, που παράγει 1,6 εκατ. βαρέλια πετρελαίου την ημέρα, πρέπει να μοιραστεί εκ νέου. Αυτήν τη φορά, η Ουάσιγκτον θα πρέπει να λάβει σοβαρά και τις επιθυμίες των πάλαι ποτέ αποικιακών δυνάμεων της Β. Αφρικής. Η ιταλική ENI, που δραστηριοποιείται στη Λιβύη από το 1955, παραμένει ο μεγαλύτερος ξένος επενδυτής στη χώρα έχοντας υπογράψει συμβόλαια ύψους 28 δισ. δολαρίων για την εκμετάλλευση πετρελαϊκών κοιτασμάτων μέχρι το 2042.

Το Παρίσι, ως η πρώτη δύναμη που αναγνώρισε επισήμως τις δυνάμεις των ανταρτών, έχει επίσης ισχυρές βλέψεις στη μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγό χώρα της Αφρικής.

Πίσω οι Βρετανοί
Ακολουθεί σε μεγάλη απόσταση το Λονδίνο, παρά το γεγονός ότι στήριξε τις αεροπορικές επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ. Η πρώτη μεγάλη αντιπροσωπεία επιχειρηματιών φτιάχνει τις βαλίτσες της για να επισκεφθεί τη χώρα τη στιγμή που οι Ιταλοί και οι Γάλλοι ομόλογοί τους βρίσκονται στη Βεγγάζη εδώ και μήνες.

Η Ουάσιγκτον έχει πολύ σημαντικότερους λόγους για να παρέμβει στο μοίρασμα της ενεργειακής "πίτας". Το ενδιαφέρον του Λευκού Οίκου δεν εστιάζει στην εξασφάλιση συνεχούς ροής πετρελαίου προς τις ΗΠΑ -το λιβυκό πετρέλαιο καλύπτει μόλις το 1% των εισαγωγών στην Αμερική-, αλλά στον ενεργειακό έλεγχο της Ευρώπης.

Σας ευχαριστώ για την επίσκεψη σας...